ΣΗΜΑ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΤΙΚΟ ΕΓΧΕΙΡΗΜΑ
1. ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ Η ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΤΗΣ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
Τα κυβερνητικά αδιέξοδα
Το εκσυγχρονιστικό εγχείρημα βρίσκεται σε εξαιρετικά κρίσιμο σημείο. Την ώρα που η ελληνική κοινωνία απαιτεί εκσυγχρονιστικές τομές ώστε να αξιοποιηθεί η ένταξη της χώρας μας στην ΟΝΕ ώστε να μετασχηματισθεί πιο γρήγορα, πιο βαθιά και πιο δίκαια, η πολιτική ζωή φαίνεται να βυθίζεται στην δίνη των σχέσεων πολιτικής και οικονομικής εξουσίας και του τραγικού ναυάγιου του «ΕΞΠΡΕΣ ΣΑΜΙΝΑ». Αν εδραιωθεί στους πολίτες η συνείδηση μιας γενικευμένης απαξίωσης της πολιτικής, τότε αναπόφευκτα θα συρρικνωθεί η κοινωνική βάση που στήριξε τον Κ. Σημίτη στην προσπάθεια προοδευτικού εκσυγχρονισμού της χώρας. Τόσο το κυβερνητικό σχήμα όσο και το πολιτικό υποκείμενο που διαχειρίζεται μόνο του την υπόθεση αυτή, εμφανίζουν έντονα σημάδια κόπωσης, αμηχανίας, έλλειψης έμπνευσης, αλληλεγγύης και εμπιστοσύνης στις δυνατότητες τους.
Με την υλοποίηση του στόχου ένταξης στην ΟΝΕ εξέλιπε ένας ορατός και μετρήσιμος οραματικός στόχος που δημιουργούσε συσπείρωση και συνοχή για την επίτευξη του. Το κενό έπρεπε και μπορούσε να καλυφθεί με την επεξεργασία μιας νέας δέσμης πολιτικών και προγραμματικών στόχων που θα ενέπνεε τους πολίτες σε ένα αγώνα βελτίωσης της καθημερινότητας τους, θα εξασφάλιζε τη συναίνεση και συμμετοχή τους στην απαραίτητη συλλογική προσπάθεια για την πραγμάτωση τους και θα καθοδηγούσε το κυβερνητικό έργο. Με εξαίρεση την ρήξη στο θέμα των ταυτοτήτων και την αναγγελία ρυθμίσεων για την υγεία και την αγορά εργασίας που συγκροτούν μια μερική μεταρρύθμιση, η κυβέρνηση δεν κατόρθωσε να παρουσιάσει ένα συνεκτικό πρόγραμμα συνεχών μεταρρυθμίσεων και τομών. Ήταν αναπόφευκτο λοιπόν να έρθουν με εκρηκτικό τρόπο στην επιφάνεια οι παθογένειες του ευρύτερου πολιτικού συστήματος και του κυβερνητικού κόμματος στο οποίο αναβίωσε μία εικόνα τριβών και προσωπικών στρατηγικών.
Η Κεντροαριστερά και οι αντιδράσεις στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ
Είναι ανάγκη η παράταξη της Κεντροαριστεράς ή της πληθυντικής Αριστεράς να συγκροτηθεί χωρίς ηγεμονισμούς ή μικρομεγαλισμούς, με σεβασμό στην ιστορική διαδρομή και στην συνεισφορά όλων. Οφείλουν όλοι να κατανοήσουν ότι εκσυγχρονισμός χωρίς ανασυγκρότηση του πολιτικού υποκειμένου που τον προωθεί, χωρίς εμβάθυνση στην κοινωνία, χωρίς μια νέα ιστορική – πολιτισμική αυτογνωσία δε νοείται.
Δυνάμεις, μέσα από το χώρο του κυβερνώντος κόμματος δεν κατανοούν αυτή τη δυναμική. Επιδιώκουν την αναπαραγωγή κατεστημένων δομών και προσώπων, αντιμετωπίζουν την εξαγγελλόμενη «επανίδρυση» ως διαδικασία κενή περιεχομένου. Επιχειρούν να συσπειρώσουν όλες τις «εντός» ιστορικού ΠΑΣΟΚ δυνάμεις, εναντίον των «εκτός» που – δήθεν - απειλούν να εισβάλουν για να ανατρέψουν τις εσωκομματικές ή τις κυβερνητικές ισορροπίες.
Υποτιμητικές δηλώσεις, διαχωρισμοί ανάμεσα σε όσους παράγουν «έργο» και σε όσους λένε «λόγια», εξαπολύονται από τα πιο διαφορετικά χείλη που τα ενώνει όμως η αλαζονεία της εξουσίας.
Το εκσυγχρονιστικό εγχείρημα που ξεκίνησε το ’96 με την επικράτηση του Κ. Σημίτη, πρέπει να αλλάξει πολλά από όσα το ΠΑΣΟΚ των προηγούμενων φάσεων δημιούργησε και προώθησε. Σε αντίθετη περίπτωση είναι απολύτως βέβαιο, όπως έδειξε η μετεκλογική εμπειρία , ότι θα σκοντάψει πάνω σε αυτές τις δυνάμεις της αδράνειας, θα τελματωθεί και θα απομακρύνει από δίπλα του εκείνο το ευρύ και πολύχρωμο κοινωνικό δυναμικό που θέλει να στρατευθεί στην συγκρότηση της παράταξης της Κεντροαριστεράς ή της πληθυντικής Αριστεράς.
Η ανύπαρκτη αντιπολίτευση
Την ώρα που αυτά τα φαινόμενα κυριαρχούν στο κυβερνητικό στρατόπεδο η αντιπολίτευση αδυνατεί να παρουσιάσει μια στοιχειωδώς αναγνωρίσιμη εναλλακτική πρόταση.
Η ΝΔ χωρίς στρατηγική, με χαμηλή εσωτερική συνοχή και με το πρόβλημα Αβραμόπουλου πάντα ανοικτό, ουσιαστικά τροφοδοτείται από την κρίση του ΠΑΣΟΚ χωρίς όμως να αποτελεί αξιόπιστο υποδοχέα της λαϊκής δυσαρέσκειας .
Το ΚΚΕ, όπως αποδεικνύουν οι θέσεις για το 16ο συνέδριο του, αδυνατεί να αντιληφθεί τις κοσμογονικές αλλαγές που πραγματοποιούνται στον κόσμο και αυτή η αδυναμία ανάλυσης οδηγεί σε παροπλισμό εκείνο το κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας που ακόμα επηρεάζει.
Ο ΣΥΝ είναι η μόνη πολιτική δύναμη που όχι απλώς αδυνατεί να επωφεληθεί από τις δυσκολίες του ΠΑΣΟΚ αλλά αντιθέτως συρρικνώνεται. Έχοντας εγκαταλείψει και τα υπολείμματα της εναλλακτικής πρότασης εξουσίας που διέθετε στο παρελθόν, παραπαίει ανάμεσα σε κινήσεις κορυφής που τον καθιστούν όμηρο της πολιτικής της ΝΔ και σε αντιδράσεις που οδηγούν τμήματα του σε συμπόρευση με το ΚΚΕ. Με επιταχυνόμενο ρυθμό εγκαταλείπονται και οι τελευταίες εκσυγχρονιστικές κατακτήσεις όπως δείχνουν οι αντιδράσεις για γιουγκοσλαβικό, κυπριακό, εργασιακές σχέσεις και ολοκληρώνεται η φυσιογνωμική παραμόρφωση του κόμματος .
Αναγκαία μια νέα ώθηση στο εκσυγχρονιστικό εγχείρημα. Απαραίτητη η άμεση συσπείρωση των δυνάμεων της εκσυγχρονιστικής - ανανεωτικής Αριστεράς.
Η λύση στην αντιμετώπιση των οξυμένων προβλημάτων δεν βρίσκεται στην εγκατάλειψη του εκσυγχρονιστικού εγχειρήματος αλλά στην αποφασιστική προώθηση του. Απαιτείται αναδιάταξη του πολιτικού σκηνικού και μεταρρύθμιση του θεσμικού πλαισίου που το διέπει .
Υπό το φως όσων μεσολάβησαν από τις εκλογές μέχρι σήμερα η στρατηγική πρόταση για τον πλουραλιστικό πόλο του προοδευτικού εκσυγχρονισμού, για την συγκρότηση της παράταξης της Κεντροαριστεράς ή της πληθυντικής Αριστεράς αναδεικνύεται ως η αναγκαία λύση για την επιβίωση και πρόοδο του εκσυγχρονιστικού εγχειρήματος.
Σε αυτή την αναγκαία εξέλιξη μπορεί να συμβάλει αποφασιστικά ο χώρος της εκσυγχρονιστικής αριστεράς που από την πρώτη στιγμή στάθηκε δίπλα στο εκσυγχρονιστικό εγχείρημα. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να ξεπεράσει τον κατακερματισμό του και να αποκτήσει την «κρίσιμη μάζα» που είναι αναγκαία για την υλοποίηση οποιουδήποτε εγχειρήματος. Ο χώρος αυτός δεν πρέπει να αναμένει όλες τις κινήσεις από τον Κ. Σημίτη και το ΠΑΣΟΚ και να εξαρτά την συμπεριφορά του από την έκβαση τους. Ούτε μπορεί να ετεροπροσδιορίζεται με βάση τις εσωτερικές και ιδιαίτερα αντιφατικές εξελίξεις στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ. Αντιθέτως οφείλει να εκπονήσει το δικό του σχέδιο, να συγκεντρώσει το σύνολο των διάσπαρτων δυνάμεων της εκσυγχρονιστικής αριστεράς, να συμπορευτεί από θέση αυτονομίας κριτικά στο εκσυγχρονιστικό εγχείρημα. Να δώσει, με την δική του αναβαθμισμένη παρουσία, νέα ώθηση στο εκσυγχρονιστικό εγχείρημα, να δηλώσει με δύναμη και αξιοπιστία «παρών» στη συγκρότηση του πολύχρωμου πόλου του προοδευτικού εκσυγχρονισμού.
«Η ισχύς εν τη ενώσει». Η ΑΕΚΑ έχει επίγνωση αυτής της πραγματικότητας και θα αναλάβει όλες τις αναγκαίες πρωτοβουλίες ώστε να ξεκινήσει αμέσως από μηδενική βάση η συγκρότηση αυτού του χώρου.
Ένα πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση πραγματοποιήθηκε με την συμφωνία των τριών κινήσεων – ΑΕΚΑ, ΔΙΚΤΥΟ, ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ – να συντονίσουν τις δυνάμεις τους και να πάρουν από κοινού πρωτοβουλίες. Ο χώρος όμως έχει πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες, υπάρχουν δυνάμεις αναξιοποίητες και επιφυλακτικές, εκτός των οργανωμένων σχημάτων, που πρέπει να πειστούν ώστε να συμβάλλουν στην προσπάθεια. Είναι ώρα μεγάλων τολμηρών κινήσεων και όχι διστακτικών βημάτων. Έτσι θα δοθεί η αναγκαία έμπνευση στους απαιτητικούς πολίτες της εκσυγχρονιστικής αριστεράς.
2. ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΜΑΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ
Γιουγκοσλαβία
Με καθυστέρηση δέκα ετών, το αντιδημοκρατικό και αυταρχικό καθεστώς Μιλόσεβιτς κατέρρευσε κάτω από το βάρος του αποτελέσματος των εκλογών και της λαϊκής εξέγερσης. Με την μεγαλοϊδεατική και επεκτατική πολιτική του το καθεστώς διέπραξε μεθοδευμένα, μαζικά εγκλήματα και εθνικές εκκαθαρίσεις στην Βοσνία, την Κροατία και το Κόσσοβο ενώ ταυτόχρονα καταπίεσε και εξαθλίωσε το σερβικό λαό οδηγώντας τη χώρα σε διεθνή απομόνωση. Προκάλεσε τους απαράδεκτους ΝΑΤΟϊκούς βομβαρδισμούς εναντίον της Γιουγκοσλαβίας πέρυσι.
Σήμερα η «μαύρη τρύπα» στις προσπάθειες εκδημοκρατισμού και μεταρρυθμίσεων στα Βαλκάνια φαίνεται ότι μπορεί να κλείσει. Η εξέλιξη αυτή ευνοεί τη σταθερότητα σε ολόκληρη την περιοχή, καθώς το καθεστώς που κατέρρευσε, υπήρξε πηγή έντασης και αποσταθεροποιητικός παράγοντας.
Η ευρωπαϊκή προοπτική με την παράλληλη συγκρότηση δημοκρατικών θεσμών, το ξήλωμα των μηχανισμών του παλιού καθεστώτος και μία μεγάλη προσπάθεια οικονομικής ανασυγκρότησης είναι ο μόνος δρόμος για την υποχώρηση του εθνικισμού και του μεγαλοϊδεατισμού που τόσα δεινά συσσώρευσε στη Γιουγκοσλαβία και στην ευρύτερη περιοχή. Τώρα απαιτείται η οικοδόμηση μίας κοινωνίας ανεκτικής και πολυπολιτισμικής αλλά και η αποκατάσταση των ισότιμων σχέσεων Μαυροβουνίου και Σερβίας, τις οποίες είχε ανατρέψει με συνταγματικό πραξικόπημα το προηγούμενο καθεστώς. Η διεθνής κοινότητα και ιδιαίτερα ο ΟΑΣΕ και η Ε.Ε. πρέπει να συμβάλουν αποφασιστικά σε αυτή την προσπάθεια.
Η νίκη της δημοκρατικής αντιπολίτευσης και η ήττα Μιλόσεβιτς αποτελούν κόλαφο για το πανίσχυρο διακομματικό «λόμπυ» των υποστηρικτών του τελευταίου στην χώρα μας. Με εξαίρεση το τελευταίο χρονικό διάστημα που άρχισε η σταδιακή αποδέσμευση της επίσημης πολιτικής από την υποστήριξη του καθεστώτος Μιλόσεβιτς με τις εύστοχες κινήσεις του υπουργού εξωτερικών, οι ελληνικές κυβερνήσεις και το σύνολο σχεδόν του πολιτικού κόσμου, η πλειοψηφία της κοινής γνώμης της κοινής γνώμης αλλά και η Εκκλησία ήταν στο πλευρό των Μιλόσεβιτς, Κάρατζιτς και Μλάντιτς . Οι συνέπειες αυτής της πολιτικής καταγράφηκαν έντονα τόσο στην δυσμενή διεθνή εικόνα της χώρας μας όσο και στην στρέβλωση της λαϊκής συνείδησης που έγινε ανεκτική στον εθνικισμό και τα εγκλήματα του.
Η απαράδεκτη επί της ουσίας στάση της ηγεσίας του ΚΚΕ και η υποκριτική συμπεριφορά της ηγεσίας του ΣΥΝ ανέδειξαν για μια ακόμα φορά την ανεπάρκεια τους και την αδυναμία τους να προβλέψουν και να κατανοήσουν τις εξελίξεις. Η Ανανεωτική Εκσυγχρονιστική Κίνηση της Αριστεράς χαιρετίζει και τιμά εκείνους τους πολίτες που μέσα σε αφόρητες πιέσεις και κλίμα ιδεολογικής τρομοκρατίας που δημιουργούσε η εθνικιστική παραζάλη στη χώρα μας, καταδίκασαν από την πρώτη στιγμή το καθεστώς Μιλόσεβιτς και συνέβαλαν στην αλλαγή του κλίματος και της επίσημης ελληνικής πολιτικής .
Σχέσεις πολιτικής και οικονομικής εξουσίας. Διαπλοκή.
Είναι προφανής η επιδίωξη ισχυρών οικονομικών συμφερόντων να επηρεάσουν και να ελέγξουν τις αποφάσεις της πολιτικής εξουσίας. Κατά συνέπεια για τις δυνάμεις της δημοκρατίας και του προοδευτικού εκσυγχρονισμού έχει πρώτη προτεραιότητα, η δυναμική επαναφορά της πολιτικής στο προσκήνιο και η εναντίωση στα φαινόμενα διαπλοκής και διαφθοράς.
Η επέκταση της δημοκρατίας, απαιτεί περαιτέρω βήματα που κατά την γνώμη μας πρέπει να κάνει η κυβέρνηση κυρίως στο χώρο των ηλεκτρονικών Μέσων Ενημέρωσης και των κανόνων του ανταγωνισμού. Η κυβέρνηση έχει σοβαρότατη ευθύνη και γιατί δεν προχώρησε σε αυτά τα βήματα και γιατί υποβάθμισε το όλο πρόβλημα της διαπλοκής. Υπάρχει ανάγκη δραστικής επιτάχυνσης της εφαρμογής ρυθμίσεων που ήδη ισχύουν, να εφαρμοστούν δηλαδή οι νόμοι. Στην συνταγματική αναθεώρηση να αξιοποιηθούν προτάσεις ενδιαφέρουσες για την θεσμική θωράκιση της δημόσιας ζωής. Η κυβερνητική πλειοψηφία να μην διστάσει να αποδεχθεί ρυθμίσεις που δεν θα επιτρέπουν την πέρα από κάθε λογική συγκέντρωση οικονομικής αλλά και πολιτικής ισχύος (μέσω του έλεγχου των ΜΜΕ ) σε ορισμένους μεγάλους ομίλους με πολυσχιδείς δραστηριότητες σε όλο το φάσμα της οικονομικής ζωής, των έργων και των προμηθειών του δημόσιου. Η επιτροπή ανταγωνισμού πρέπει να λάβει σάρκα και οστά, να αποκτήσει ισχύ και να αποτελέσει την αναγκαία ασπίδα για κάθε κυβέρνηση έναντι των ορέξεων των μεγαλοεπιχειρηματιών. Μία αλλαγή του εκλογικού νόμου (π.χ. με καθιέρωση λίστας) θα είχε σημαντικές θετικές επιπτώσεις στην οικονομική ανεξαρτησία του πολιτικού προσωπικού. Από εκεί και πέρα η συζήτηση για την διαπλοκή οφείλει να μην δηλητηριάζει την πολιτική ζωή, να μην προκαλεί αναθυμιάσεις του παρελθόντος και να μην θυσιάζει την ουσία στο βωμό της μικροπολιτικής και της δημαγωγίας. Η όλη συζήτηση έχει ενταχθεί στο πλαίσιο της σύγκρουσης μερίδων του κεφαλαίου που δυσανασχετούν επειδή θεωρούν ότι δεν ευνοούνται έναντι άλλων.
Όπως κατ’ επανάληψη έχουμε τονίσει, η ΝΔ σε ρόλο αρχάγγελου της αντιδιαπλοκής δεν πείθει, ο δε ΣΥΝ πρέπει να προσέξει να μην ενταχθεί στην στρατηγική της και γενικότερα να μην εκτίθεται από ενέργειες της ηγεσίας του. Δυστυχώς έτσι όπως ξεκίνησε η συζήτηση για την διαπλοκή οδηγείται στο δρόμο της δημιουργίας εντυπώσεων και της εύκολης δημαγωγίας. Έτσι όμως η διαπλοκή θα μείνει ανέπαφη.
Εκκλησιαστικό
Η «κρίση των ταυτοτήτων» προέκυψε ξαφνικά και χωρίς προετοιμασία. Η απόφαση της Πολιτείας υποστηρίχθηκε από λίγα στελέχη του κυβερνώντος κόμματος και κυρίως από τις διάσπαρτες – οργανωμένες και ανοργάνωτες – δυνάμεις της ανανεωτικής αριστεράς. Τώρα πρέπει να γίνει αφορμή για τρεις σημαντικές αναθεωρήσεις.
Πρώτον, πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι ο αρχιεπίσκοπος και η ομάδα του επιζητούν εθναρχικό ρόλο και πρέπει να αντιμετωπισθούν αναλόγως. Δεύτερον, η χαμένη ευκαιρία της συνταγματικής αναθεώρησης για το χωρισμό κράτους – εκκλησίας πρέπει να αναπληρωθεί με την προώθηση των νομοθετικών ρυθμίσεων εκείνων που μπορούν να κάνουν πράξη κατά μεγάλο ποσοστό αυτό το στόχο. Τρίτον, πρέπει η ρήξη αυτή να αποκτήσει το βάθος που πραγματικά έχει. Η σκοταδιστική αντεπίθεση η οποία υπήρξε με αφορμή την υπόθεση των ταυτοτήτων, δεν αφορούσε μόνο την δημοκρατία, τα δικαιώματα, και τις σχέσεις κράτους – εκκλησίας, άλλα έφτανε έως το σκληρό πυρήνα των περί έθνους ιδεών, αντιλήψεων και μύθων.
Άλλωστε τα αλήστου μνήμης τρίπτυχα «Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών» και «πατρίς – θρησκεία – οικογένεια» που ανασύρθηκαν και επισήμως πρόσφατα, αποτελούσαν έως τη μεταπολίτευση τα κυρίαρχα ιδεολογήματα της μετεμφυλιακής Ελλάδας και έχουν ποικιλότροπα εγγραφεί στις συνειδήσεις των Νεοελλήνων. Η υπόθεση των ταυτοτήτων τα κατέστησε και πάλι κυρίαρχα για μια σημαντική μερίδα της χώρας.
Η ανάγκη λοιπόν μιας νέας ιστορικής αυτογνωσίας ως έθνους , μίας νέας εθνικής αφήγησης, που δεν θα είναι έργο μόνο εκ των άνω, αλλά και από τα κάτω δημιούργημα των ζωντανών πνευματικών δυνάμεων του τόπου, γίνεται αναγκαία όχι μόνο για να αντιμετωπισθεί η σκοταδιστική αντεπίθεση, αλλά και για να υποστυλωθούν οι αναγκαίοι, νέοι εθνικοί προσανατολισμοί.
Ολυμπιάδα 2004
Η Ολυμπιάδα του 2004, τείνει να εξελιχθεί σε μείζονα απειλή για την αξιοπρέπεια της χώρας και τη θέση της στο σύγχρονο κόσμo. Η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη υπό το βάρος της πολιτικής ευθύνης, εντός των επομένων μηνών να αναστρέψει πλήρως το κλίμα.
Ανάμεσα στους ρυθμούς Δημοσίου και στη νεοπλουτίστικη αδιαφάνεια, υπάρχει ο δρόμος της διαφάνειας, της συνεννόησης όλων των εταίρων, του προγραμματισμού και της αποδοτικότητας, της μέγιστης δυνατής συμμετοχής και του εθελοντισμού.
Οι δυνάμεις που σήμερα μετέχουν στην ΑΕΚΑ ανήκουν σ΄ αυτούς που είχαν σοβαρές επιφυλάξεις για την ανάληψη της Ολυμπιάδας 2004 από την Αθήνα και που οι εξελίξεις δικαιώνουν. Μετά την ανάληψη εργαστήκαμε για τη μείωση των αρνητικών επιπτώσεων και συμβάλαμε μαζί με κινήματα πολιτών και επιστημονικούς φορείς, στα πλαίσια των δυνατοτήτων και των χρονικών περιορισμών, ώστε να δεχτεί η Κυβέρνηση μερικές βελτιωτικές αλλαγές στο φάκελο, στα νομοθετήματα που ακολούθησαν και στους προγραμματισμούς. Οι σημαντικότερες από αυτές τις αλλαγές είναι:
- Η αποφόρτιση του Φαληρικού Όρμου από μεγάλο όγκο των προβλεπόμενων στο φάκελο αθλητικών εγκαταστάσεων. Η περαιτέρω μείωση της μεταολυμπιακής οικοδομικής εκμετάλλευσης του χώρου του Ιπποδρόμου, που παραμένει πάντως υψηλή.
- Η αποτροπή των σχεδίων για τεχνητό νησί στον Αγ. Κοσμά και η μείωση των προβλεπόμενων τεράστιων εγκαταστάσεων ιστιοπλοΐας.
- η νομοθέτηση ως Ολυμπιακών πόλων των υποβαθμισμένων περιοχών της Δραπετσώνας και του Ασπροπύργου των οποίων όμως η υλοποίηση δεν είναι ορατή.
-η υλοποίηση της θετικής δέσμευσης του φακέλου για τις γραμμές τραμ Αθήνας- Αγ. Κοσμά-Λ. Ποσειδώνος-Π. Φαλήρου και του προαστιακού σιδηροδρόμου τουλάχιστον από Μενίδι μέχρι Σπάτα.
- Η μεταφορά των ιππικών εγκαταστάσεων από το Τατόι και αποτροπή της νομοθέτησης της Ολυμπιακής και μεταολυμπιακής χρήσης δασικών εκτάσεων για παράπλευρες δραστηριότητες.
Έτσι, όπως έχουν εξελιχθεί τα πράγματα είναι ανάγκη να καταβληθεί κάθε προσπάθεια ώστε οι Ολυμπιακοί Αγώνες να γίνουν σωστά! Τα έργα σε κάθε τομέα από τους πολλούς που καλύπτουν οι απαιτήσεις της γιγάντιας αυτής διοργάνωσης πρέπει να γίνουν έγκαιρα, να είναι άρτια και χρήσιμα για την επόμενη μέρα. Στην τελική ευθεία για το 2004 απαιτείται η μεγαλύτερη δυνατή, στις συγκεκριμένες συνθήκες προσπάθεια, για την αναβάθμιση του αστικού και φυσικού περιβάλλοντος. Η προσπάθεια πρέπει να στοχεύει στην καλλίτερη δυνατή υποδοχή στην Αθήνα των Ολυμπιακών Αγώνων που να αποδώσει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της.
Η Ολυμπιάδα είναι μια υπόθεση που υπερβαίνει τις σημερινές δυνατότητες της χώρας, της δημόσιας διοίκησης αλλά και του ιδιωτικού τομέα, ή του επιστημονικού δυναμικού. Είναι καθρέφτης όπου οι Έλληνες αντικρίζουν τις χρόνιες καθυστερήσεις, την υστέρηση σε ιδέες, θεσμούς, σύγχρονες υποδομές, πρόσωπα. Μόνο μια πραγματική και αληθινή συστράτευση όλων, μια γιγαντιαία εθνική προσπάθεια μπορεί να αλλάξει τη σημερινή αρνητική φορά των πραγμάτων.
Έργα
Η χώρα μας συνεχίζει να έχει μεγάλη υστέρηση σε έργα που αφορούν στην προστασία και αναβάθμιση, σύμφωνα με τις αρχές τις αειφόρου ανάπτυξης, του φυσικού, αστικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, στην ισόρροπη χωρική ανάπτυξη, στην ισότιμη πρόσβαση στις υποδομές, στις εναλλακτικές μορφές ενέργειας και στο φυσικό αέριο, στα δίκτυα επικοινωνίας και της κοινωνίας πληροφοριών.
Αλλά και για τα έργα μεταφορών που με αιχμή τους οδικούς άξονες απορρόφησαν μέχρι σήμερα μεγάλο μέρος των κοινοτικών και εθνικών πόρων, πρέπει να επισημάνουμε ότι:
Η προτεραιότητα στο εθνικό και διεθνές δίκτυο δόθηκε στα οδικά έργα, ενώ για τους σιδηροδρόμους έγιναν βελτιώσεις μέρους μόνο του υπάρχοντος ανεπαρκέστατου δικτύου. Όσο για την ακτοπλοΐα, το πρόσφατο τραγικό ναυάγιο ανέδειξε το μέγεθος και τη γκάμα των προβλημάτων.
Στις μεγάλες πόλεις τα Ι.Χ. καταδυναστεύουν την καθημερινή ζωή των πολιτών, ενώ οι αστικές συγκοινωνίες παρέχουν μικρή και κακή εξυπηρέτηση. Το μετρό της Αθήνας είναι καλό αλλά λίγο η δε πρόοδος των έργων επέκτασής του βρίσκεται πολύ πίσω από τις διογκούμενες ανάγκες, ενώ το τραμ και ο προαστιακός της Αθήνας ανήκουν ακόμα στη σφαίρα των εξαγγελιών. Το προγραμματισμένο μετρό Θεσσαλονίκης έχει ήδη καταστεί ανεπαρκές πριν ακόμη περάσει από την χρόνια κατάψυξη στην έναρξη εργασιών.
Για τα υλοποιούμενα έργα πρέπει να επισημάνουμε ότι παρά τις κομπορρημοσύνες στις οποίες επιδίδονται αρμόδιοι υπουργοί, τις περισσότερες φορές:
- Καθυστερούν ανεπίτρεπτα σε σχέση με τις εξαγγελίες.
- Υπερβαίνουν κατά πολύ τον αρχικό προϋπολογισμό.
- Παραβιάζουν περιβαλλοντικούς κανόνες και έτσι η αντίδραση των ενεργών πολιτών είναι φυσικό να επιτείνει την καθυστέρηση.
- Έχουν κακοτεχνίες, που αν και πιστοποιημένες από το αρμόδιο ΕΣΠΕΛ συνεχίζουν να ευθύνονται για πολλά από τα ατυχήματα στα οποία η χώρα μας έχει ευρωπαϊκή πρωτιά.
- Μένουν επί μακρόν ημιτελή, αφού δεν συμβαδίζουν με προφανείς παράπλευρες ενέργειες π.χ. διεθνές αεροδρόμιο χωρίς την Αττική οδό, μετρό χωρίς περιφερειακούς χώρους στάθμευσης, εθνικές οδοί χωρίς φωτισμό κ.ο.κ.
Μπροστά μας στα προσεχή χρόνια έχουμε τα έργα του Γ΄ΚΠΣ και της Ολυμπιάδας. Το αναμενόμενο νομοσχέδιο για το καθεστώς λειτουργίας των κατασκευαστικών εταιριών καθώς και το νομοσχέδιο που θα ρυθμίζει τις διαδικασίες όλου του κύκλου εργασιών των έργων, θα αποτελέσουν κρίσιμο δείγμα των προθέσεων της Κυβέρνησης για την υλοποίηση αυτού του προγράμματος που υπερβαίνει τα 20 τρις.
Κυπριακό
Με την ολοκλήρωση του τέταρτου γύρου των διακοινοτικών συνομιλιών στη Ν. Υόρκη , οι διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό εισέρχονται σε πιο ουσιαστική φάση, κατά την οποία θα κατατεθούν πλέον συγκεκριμένες προτάσεις για τη λύση του προβλήματος.
Ήδη όμως, δυνάμεις με διαφορετικές αφετηρίες τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο, διαμορφώνουν κλίμα απόρριψης όλων των προτάσεων που συζητιούνται. Δημιουργείται έτσι κίνδυνος επανάληψης του αδιεξόδου που δημιουργήθηκε προ 8 ετών με την απόρριψη της Δέσμης Ιδεών Γκάλι από την ελληνική πλευρά, και το οποίο οδήγησε σε όξυνση της στρατιωτικής έντασης (κρίση με S-300 κ.λ.π.) στο νησί και σε «πάγωμα» το Κυπριακό για πολλά χρόνια.
Ορισμένες πλευρές επισείουν τον κίνδυνο της συνομοσπονδίας για να υπονομεύσουν ουσιαστικά τη λύση της ομοσπονδίας. Άμεσα ή έμμεσα ωθούν στη γραμμή της μη-λύσης που στην πράξη θα οδηγήσει στη μονιμοποίηση και νομιμοποίηση των διχοτομικών τετελεσμένων. Η λύση της διζωνικής-δικοινοτικής ομοσπονδίας που θα εκφράζει ένα νέο συνεταιρισμό Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων είναι η μόνη ρεαλιστική. Μία ομοσπονδία, έστω χαλαρή, δηλαδή ένα αλλά όχι ενιαίο κράτος, πλήρες μέλος της Ε.Ε. μπορεί να δημιουργήσει συνθήκες ειρήνης και ασφάλειας για όλους. Σε αυτή την προσπάθεια πρέπει να στρατευθούν, πολλαπλασιάζοντας τις πρωτοβουλίες τους, οι δυνάμεις σε Ελλάδα και Κύπρο που μάχονται τον εθνικισμό και μοχθούν για την επαναπροσέγγιση των δύο κοινοτήτων.
Η ενταξιακή πορεία της Κύπρου στην Ε.Ε. πρέπει να διαφυλαχθεί και να υποστηριχθεί πλήρως καθώς μπορεί να επηρεάσει το περιεχόμενο της λύσης και να λειτουργήσει ως καταλύτης στο πρόβλημα. Μόνο αυτή πιέζει πραγματικά τον Ντενκτάς και όχι η αδιέξοδη όπως αποδείχθηκε, πολιτική της στρατιωτικοποίησης του Κυπριακού, της αγοράς των S-300 και του ενιαίου αμυντικού δόγματος, το οποίο υποβαθμίζει την ανεξάρτητη διεθνή υπόσταση της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Η βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων μπορεί να συμβάλει στις προσπάθειες για εξεύρεση βιώσιμης και δίκαιης λύσης στο Κυπριακό. Οι δύο διαδικασίες μπορούν να προχωρούν παράλληλα και να αλληλοεπηρεάζονται θετικά, χωρίς η επίλυση του ενός προβλήματος να γίνεται αναγκαστικά προϋπόθεση για την επίλυση του άλλου.
Ελληνοτουρκικές Σχέσεις
Με την πρώτη δυσκολία στις ελληνοτουρκικές σχέσεις δημιουργείται ένα κλίμα πίεσης από ορισμένους κύκλους για να σταματήσει η προσπάθεια περαιτέρω βελτίωσης αυτών των σχέσεων ή ακόμα για να επιστρέψουμε στην παλιά πολιτική του «δεν συζητάμε τίποτα». Τα αποτελέσματα αυτής της παλιάς πολιτικής υπήρξαν όμως αρνητικά: δημιουργία αδιεξόδων και απομόνωση της χώρας μας από συμμαχίες στο διεθνή χώρο. Αλλά και ένα «πάγωμα» των σχέσεων θα μπορούσε εύκολα εξελιχθεί σε πισωγύρισμα.
Δεν υποτιμούμε τις δυσκολίες που προκύπτουν από αντιφατικές συμπεριφορές της Τουρκίας. Η προσαρμογή όμως της γειτονικής χώρας στα σύγχρονα δεδομένα δεν είναι θέμα λίγων μηνών, αλλά θα απαιτήσει πολύ χρόνο κατά την διάρκεια του οποίου θα διεξάγονται εσωτερικές συγκρούσεις για τον τελικό προσανατολισμό της χώρας. Η ελληνική κυβέρνηση οφείλει να προχωρήσει με γοργά βήματα και χωρίς ταλαντεύσεις στην ίδια κατεύθυνση. Έτσι θα δημιουργηθεί δυναμική και πλέγμα κοινών συμφερόντων που θα δεσμεύουν και τις δυο χώρες σε ένα ευνοϊκό πλαίσιο που θα επιτρέψει στο μέλλον την επίλυση των προβλημάτων που αποτελούν το « σκληρό πυρήνα» των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Ο ευρωπαϊκός προσανατολισμός της Τουρκίας είναι προς όφελος και των δυο χωρών. Γι’ αυτό και εμείς υποστηρίζουμε θερμά την συμφωνία του Ελσίνκι. Φυσικά αυτός ο προσανατολισμός πρέπει να είναι πραγματικός. Η Ελλάδα οφείλει να υπενθυμίζει και στους εταίρους μας την υποχρέωση τους να συμβάλλουν στην υλοποίηση των προϋποθέσεων για τον ουσιαστικό εξευρωπαϊσμό της γειτονικής χώρας. Αυτό όμως έχει νόημα μόνο στο πλαίσιο του Ελσίνκι που θέτει σε νέες βάσεις τις ευρωτουρκικές σχέσεις .
Η ελληνική κυβέρνηση όμως πρέπει να άρει μια αντίφαση στην πολιτική της. Την ώρα που προχωρά η εξομάλυνση των διμερών σχέσεων, πρόσφατα αποφασίστηκε από το ΚΥΣΕΑ ένα νέο υπέρογκο εξοπλιστικό πρόγραμμα που μπορεί να εντείνει τον ανταγωνισμό εξοπλισμών ανάμεσα στις δυο χώρες. Αυτό το πρόγραμμα υπονομεύει τις προσπάθειες για ανάπτυξη και κοινωνική συνοχή. Εκφράζουμε την αντίθεση μας σ’ αυτή την απόφαση, καθώς με αυτήν εξανεμίζεται ένα από τα σημαντικότερα προσδοκώμενα οφέλη από την αποκλιμάκωση της έντασης στο Αιγαίο.
3. ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΔΡΑΣΗΣ ΤΗΣ ΑΕΚΑ
Έχοντας κερδίσει τη μάχη της πολιτικής ύπαρξης και παρουσίας, η Κίνηση μας αργά αλλά σταθερά διευρύνει την επιρροή της. Η εμμονή μας στο δίπτυχο «κριτική συμπόρευση στο εκσυγχρονιστικό εγχείρημα – όχι απορρόφηση στο ΠΑΣΟΚ δικαιώνεται από τις εξελίξεις. Οι εκδηλώσεις μας για το εκκλησιαστικό σε συνεργασία με τους Φιλελεύθερους, για την ΟΝΕ, για την προοδευτική διακυβέρνηση σε συνεργασία με την Πρωτοβουλία και το Δίκτυο στην Αθήνα και την Θεσσαλονίκη, και η κεντρική εκδήλωση μας στο Ρέντη με θέμα την ιστορία του Αριστερού Κινήματος, ήσαν κατά κοινή ομολογία επιτυχείς. Το ίδιο και οι αντιδράσεις μας στα θέματα της συγκυρίας, η παρουσία μας στον Τύπο και τα ΜΜΕ που απαιτούν καθημερινή και επίπονη προσπάθεια.
Έχουν γίνει βήματα και στην οργανωτική μας συγκρότηση αλλά υπάρχουν πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες. Ιδιαιτέρως τώρα που τα αδιέξοδα της γραμμής του ΣΥΝ συνειδητοποιούνται ευρύτατα ενώ έχει καταρρεύσει και η συκοφαντία ότι όλη αυτή η προσπάθεια μας ήταν «για μια θέση στο ΠΑΣΟΚ». Η πολιτική μας διακήρυξη και η καθημερινή μας παρέμβαση έδωσαν το πολιτικό και προγραμματικό μας στίγμα .
Μέχρι το τέλος του χρόνου προγραμματίζουμε πολιτικές εκδηλώσεις, οργανωτικού χαρακτήρα συσκέψεις και παρουσίαση της διακήρυξης μας σε Ιωάννινα, Χανιά, Ρέθυμνο, Ηράκλειο, Αλεξανδρούπολη, Πρέβεζα. Το καλοκαίρι πραγματοποιήθηκαν παρόμοιες εκδηλώσεις σε Πάτρα, Κέρκυρα, Αγρίνιο. Μέχρι σήμερα έχουν λειτουργήσει οι επιτροπές Υγείας, Πληροφορικής, Οικονομίας και Γυναικών, μέχρι τέλος δε του έτους είναι εφικτό να λειτουργήσουν όλες οι υπόλοιπες. Την επόμενη Δευτέρα 23/10, με ομιλητή τον Λεωνίδα Χατζηπροδρομίδη και θέμα τις εξελίξεις στη Γιουγκοσλαβία, θα αρχίσει η παρουσίαση στο χώρο των γραφείων μας, πρωτότυπων εργασιών, απόψεων, βιβλίων, γνωστών διανοουμένων και πολιτικών. Έχουν αποδεχτεί την πρόσκληση μας να μιλήσουν οι: Μιχάλης Παπακωνσταντίνου, Θάνος Λίποβατς, Ηρακλής Μήλλας, Ελιζαμπέττα Καζαλόττι και Άλέξης Ηρακλείδης.
Διερευνούμε επίσης τις δυνατότητες διοργάνωσης ενός διήμερου με θέμα «εθνικοί μύθοι».