Οι προτάσεις Γιαννίτση ενσωματώνουν βασικά στοιχεία των νόμων της ΝΔ όπως οι μειώσεις συντάξεων, οι αυξήσεις ορίων ηλικίας και η τριμερής χρηματοδότηση για τις προσλήψεις μετά το 92, ενώ δεν περιλαμβάνουν αυξήσεις στις εισφορές. Ουσιαστική διαφοροποίηση είναι ότι τώρα επιχειρείται κάποιος εξορθολογισμός -ελλιπέστατος και ανεπαρκής- του χαώδους ασφαλιστικού συστήματος:
- με τη μείωση των εσωτερικών ανισορροπιών του, τις οποίες η ΝΔ άφησε άθικτες,
- την προοδευτική μετάβαση των ηλικιών στα νέα δεδομένα, ενώ η ΝΔ επικέντρωσε τις επιβαρύνσεις στις νέες γενιές.
2. Τι επιπτώσεις θα έχουν κατά τη γνώμη σας τα μέτρα στους ασφαλισμένους;
Οι επιπτώσεις που πρέπει να αποτελέσουν κεντρικό θέμα του διαλόγου με στόχο την αντιμετώπισή τους, αφορούν κυρίως στην κατηγορία ασφαλισμένων που βρίσκεται ή θα βρεθεί κάτω ή κοντά στα όρια της φτώχιας.
3. Θα προσέλθετε στον διάλογο;
Είναι θέμα αρχής να συμμετάσχουν όλοι στο διάλογο.
4. Έχετε κάποιες θέσεις όσον αφορά το όριο ηλικίας που αποτελεί και το επίμαχο σημείο του νέου ασφαλιστικού συστήματος.
Είναι δεδομένο ότι στην εποχή μας η ζωή και οι παραγωγικές ηλικίες επιμηκύνονται και αυτό οδηγεί σε αύξηση των ορίων ηλικίας παντού. Η γενικευμένη εφαρμογή του μέτρου αυτού στη χώρα μας θα έπρεπε να συναρτηθεί σε μεγαλύτερο βαθμό με κίνητρα παραμονής στην εργασία.
Θετικά μέτρα επίσης πρέπει να ληφθούν υπέρ των γυναικών και να μην εξομοιωθούν τα όρια ηλικίας με των ανδρών στα 65, στο όνομα μιας ισοτιμίας από την οποία η χώρα μας ακόμα απέχει.
5. Πολλοί μιλούν ακόμη και για την πιθανότητα κατάρρευσης του ασφαλιστικού μας συστήματος. Κατά πόσο η άποψη αυτή σας βρίσκει σύμφωνο;
Η υπαρκτή αυτή πιθανότητα δείχνει ότι το ασφαλιστικό σύστημα χρειάζεται μια δίκαιη και συνολική μεταρρύθμιση που να υπερβαίνει τα στενά όρια του ασφαλιστικού συστήματος όπως έχουν διαμορφωθεί μέχρι σήμερα. Κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει με τις σημερινές προτάσεις της κυβέρνησης.
6. Κωδικοποιείστε τις προτάσεις σας, όσον αφορά το ασφαλιστικό.
Η Ανανεωτική Εκσυγχρονιστική Κίνηση της Αριστεράς υποστηρίζει ένα δημόσιο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, βασισμένο σε πυλώνες, το οποίο: α) θα παρέχει με ευθύνη του κράτους και με χρηματοδότηση μόνο από τη γενική φορολογία και τον προϋπολογισμό, την «Σύνταξη του Πολίτη» σε όλους ανεξαιρέτως τους πολίτες, εργαζόμενους και μη, έπειτα από ένα όριο ηλικίας. β) θα παρέχει «Αναλογική Σύνταξη», η οποία θα χρηματοδοτείται αποκλειστικά από εισφορές εργαζομένων και εργοδοτών, χωρίς τη συμμετοχή του κράτους και κοινωνικών πόρων, και η οποία θα μπορεί να καταβάλλεται όποτε θέλει ο εργαζόμενος ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας, με βάση τις αναλογιστικές αρχές. Πέραν του δημόσιου ασφαλιστικού συστήματος κάθε πολίτης μπορεί βέβαια να συμμετέχει – προφανώς με δική του αποκλειστική συνεισφορά – σε ασφαλιστικά προγράμματα πρόσθετης σύνταξης από ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες ή και άλλους φορείς (συνδικάτα κλπ). Προγράμματα, αυστηρά προαιρετικά, που πρέπει όμως να διέπονται από ρυθμιστικούς κανόνες τους οποίους ορίζει το κράτος με σκοπό τη συνετή διαχείριση και την προστασία των πολιτών – καταναλωτών.
7. Δεδομένων των υπαρκτών ελλειμμάτων που υπάρχουν στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, ποιοί μπορεί να είναι οι πόροι χρηματοδότησης του συστήματος;
Δεδομένου του δημογραφικού που προκαλεί τεράστια ελλείμματα, το πρόβλημα μπορεί ως ένα μόνο βαθμό να αντιμετωπισθεί. Οι προτάσεις είναι διαφορετικής αποτελεσματικότητας και χρονικής επάρκειας. Πολλαπλασιαστικά οφέλη σε μέτωπα μεταξύ των οποίων και το ασφαλιστικό, θα έχει η επιτάχυνση της ανάπτυξης, η μείωση της ανεργίας, η ελαχιστοποίηση της μαύρης εργασίας και της εισφοροδιαφυγής, η είσοδος των μεταναστών στο σύστημα. Προτάσεις για πόρους, όπως η επέκταση της τριμερούς χρηματοδότησης και η επιστροφή από το κράτος πόρων στα ασφαλιστικά ταμεία, μπορούν να συνδεθούν με την μείωση των εξοπλισμών. Επίσης πρέπει να εξεταστούν σοβαρά οι προτάσεις και οι συνολικές επιπτώσεις τους, για κοινωνικούς πόρους από τα μεγάλα εισοδήματα, από τη φορολόγηση στα τσιγάρα και στα ποτά, αλλά και η ευρωπαϊκή εμπειρία των «πράσινων φόρων».
8. Με τις προτάσεις του κ. Γιαννίτση θα υπάρχουν άνθρωποι που θα δουλεύουν 40 χρόνια για να πάρουν μια πενιχρή σύνταξη, περίπου τη μισή της σημερινής. Ποιος εργαζόμενος μπορεί να δεχθεί τέτοιου είδους αλλαγές.
Ζητούμενο είναι να βρεθούν οι λύσεις ώστε να υπάρξει κοινωνική δικαιοσύνη και να αισθάνονται ασφάλεια όλοι οι πολίτες. Οι εργαζόμενοι πρέπει να συμβάλλουν σε αυτό συμμετέχοντας με τις οργανώσεις τους σε έναν διάλογο ουσιαστικό, τεκμηριωμένο και ειλικρινή.
9. Είναι γνωστό ότι οι συνθήκες εργασίας επέβαλλαν τη συνταξιοδότηση κάποιων κατηγοριών εργαζομένων με λιγότερα χρόνια. (βαρέα και ανθυγιεινά). Με δεδομένο ότι σε αυτά τα επαγγέλματα δεν έχουν βελτιωθεί οι συνθήκες εργασίας με ποιο ηθικό δικαίωμα ο υπουργός προτείνει την επανεξέτασή τους.
Η επανεξέταση δεν μπορεί να αφορά παρά μόνο εκείνα από τα περίπου 80 βαρέα και ανθυγιεινά που έχουν αναγνωρισθεί στη χώρα μας για τα οποία είτε δεν συνέτρεχαν είτε έχουν βελτιωθεί οι όροι. Και φυσικά μεταξύ αυτών δεν βρίσκονται επαγγέλματα όπως των εργατών των στοών, των ναυπηγοεπισκευαστικών ζωνών, των οικοδόμων, των εργατών καθαριότητας και παρεμφερή.