Του Βασίλη Δεληγκάρη, «ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ», 14/7/03
Στη σημερινή Ελλάδα η ισορροπία των απογοητεύσεων υπερκαλύπτει πλέον σε μεγάλο βαθμό τους πολιτικούς ανταγωνισμούς. Είναι δύσκολο να εκτιμηθεί ποια απογοήτευση υπερισχύει. Των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ για τα σημερινά αδιέξοδα ή των ψηφοφόρων των άλλων κομμάτων για τις μεθόδους και την αποτελεσματικότητα της αντιπολίτευσης.
Οι παράλληλες απογοητεύσεις έχουν να κάνουν με την κοινωνική πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί ύστερα από τις σημαντικές αλλαγές των τελευταίων χρόνων, με την ποιότητα των δύο μεγάλων κομμάτων της χώρας και του πολιτικού συστήματος συνολικά. Με το γεγονός ότι η πολιτική αντιπαράθεση δεν γίνεται με επίκεντρο τα κύρια προβλήματα, αλλά περιορίζεται στα δευτερεύοντα, εκφυλίζεται σε ρητορικά σχήματα και φραστικές αντιπαραθέσεις.
Εχουν να κάνουν με το γεγονός ότι έχουμε μία κυβέρνηση, η οποία, παρά τις μεγάλες επιτυχίες των τελευταίων χρόνων, βρίσκεται σήμερα σε αμηχανία και δεν προωθεί τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, και μία αντιπολίτευση η οποία υπερασπίζεται καθετί που υπάρχει και αντιστέκεται σε κάθε αναγκαία αλλαγή και μεταρρύθμιση, όταν και όπου-έστω και αποσπασματικά-πραγματοποιείται.
Την τελευταία επταετία στην Ελλάδα έγιναν πολλά και σημαντικά ,με κορυφαία σημεία την είσοδο στην ΟΝΕ, την συμφωνία του Ελσίνκι, την είσοδο της Kύπρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση, με τις θετικές μεταβολές στην οικονομία, με τη σταθεροποίηση της δημοσιονομηκής κατάστασης.
Ταυτόχρονα όμως η προσπάθεια εκσυγχρονισμού της χώρας συρρικνώθηκε στα τελείως απαραίτητα, σε όσα επέτρεπαν οι εσωκομματικές ισορροπίες στο ΠΑΣΟΚ, υπήρξε κατώτερη των προσδοκιών και των απαιτήσεων, άφησε έξω κρίσιμους τομείς της κοινωνίας και του κράτους, ενώ το κόστος των μεταρρυθμίσεων που πραγματοποιήθηκαν το πλήρωσαν κυρίως οι πιο αδύναμοι .
Στην εντός ΟΝΕ εποχή, η Ελλάδα πρέπει και μπορεί να αλλάξει πιο γρήγορα, πιο βαθιά και πιο δίκαια.
Είναι αναγκαίο να διατυπωθεί μια νέα πολιτική πρόταση ικανή να πείσει, να εμπνεύση, να κινητοποιήσει δυνάμεις της ελληνικής κοινωνίας και να οδηγήσει στον αναγκαίο εκσυγχρονισμό της χώρας .
Μια ευρύτατη κοινωνική και πολιτική πλειοψηφία πρέπει να προτείνει και να πραγματοποιήσει ένα συνολικό πρόγραμμα μεσοπρόθεσμων μεταρρυθμίσεων, που θα συνδυάζει τη σταθεροποίηση και ανάπτυξη της οικονομίας με τη γενικότερη αναδιοργάνωση της κοινωνίας.
Μια σύγχρονη, ευρεία παράταξη της Κεντροαριστεράς πρέπει να ηγηθεί αυτής της μεγάλης προσπάθειας εκσυγχρονισμού και να εκφράσει τις επιδιώξεις των δυνάμεων της εργασίας και του πολιτισμού σε μια κοινωνία που θα αλλάζει ραγδαία.
H άμυνα αλλά και η αντεπίθεση των δυνάμεων της Αριστεράς, απέναντι στην προοπτική νίκης της συντηρητικής παράταξης, εξαρτάται ουσιαστικά από δύο πράγματα. Από τη δυνατότητά τους να διατυπώσουν και να εκφράσουν ένα νέο προγραματικό λόγο που θα δίνει απαντήσεις και λύσεις στα σύγχρονα προβλήματα της κοινωνίας και από την ικανότητά τους να προτείνουν και να υλοποιήσουν μια νέα πρόταση εξουσίας που θα στηρίζεται σε μια νέα ευρύτατη κοινωνική συμμαχία-.
Σήμερα ,με δεδομένη την άρνηση των κομμάτων ιστορικής αριστεράς, την εμμονή τους σε ξεπερασμένα στερεότυπα και την προγραμματική τους υστέρηση, η προοπτική της Κεντροαριστεράς ως πολυκομματικής συμμαχιας είναι αδύνατη. Κατά συνέπεια πέφτει στο ΠΑΣΟΚ το βάρος να προωθήσει τη μοναδική υπαρκτή εναλλακτική λύση. Να θέσει τις δυνάμεις του στην υπηρεσία μιας ευρύτερης πολυφωνικής κεντροαριστερής παράταξης.Να ανοιχθεί στην κοινωνία και να διαλεχθεί μαζί της. Να αυτομεταρρυθμισθεί και να μετασχηματιστεί από ένα κλειστό σύστημα εξουσίας σε κέντρο αναφοράς ενός πολυφωνικού και πολύχρωμου κινήματος. Αυτή η επιλογή πρέπει άμεσα να πάρει τη μορφή μιας θεσμικής πρωτοβουλίας.
Να δημιουργηθεί η «Επιτροπή της Κεντροαριστεράς», στην οποία θα συμμετέχουν στελέχη του ΠΑΣΟΚ και της ευρύτερης Αριστεράς που ενδιαφέρονται και αγωνιούν για την τύχη του εκσυγχρονιστικού εγχειρήματος και για την προοπτική της Κεντροαριστεράς.Είναι ίσως μια τελευταία ευκαιρία. Γιατί μετά από μια ενδεχόμενη εκλογική ήττα, το ζήτημα θα τίθεται πια με δυσκολότερους όρους.