Η Ν.Δ. και οι αστοχίες των επιλογών της
ΤΑ ΝΕΑ 10/10/2002
ΧΡΥΣΑΦΗΣ ΙΟΡΔΑΝΟΓΛΟΥ Εδώ και χρόνια ο κ. Καραμανλής προσπαθεί να μετακινήσει το κόμμα του προς το κέντρο και τον «μεσαίο χώρο». Η πρόθεση είναι αξιέπαινη και πολιτικά ορθή. Δυστυχώς γι' αυτόν, ούτε το κόμμα του τον βοηθάει στην κατεύθυνση αυτή ούτε οι μέθοδοι που έχει κατά καιρούς επιλέξει προωθούν τον σκοπό του.
Μια από τις πιο αλλοπρόσαλλες επιλογές της ηγεσίας της Ν.Δ. ήταν η απόφασή της να αναγορεύσει τον Αρχιεπίσκοπο σε επιδιαιτητή των πολιτικών πραγμάτων της χώρας. Ήταν περίπου βέβαιο ότι, αργά ή γρήγορα, θα τον εύρισκαν μπροστά τους. Δεν είναι δυνατό να χρησιμοποιείς κάποιον για να διεμβολίσεις την εκλογική βάση του αντιπάλου σου και μετά να τον αγνοείς. Η επιχείρηση ανάμειξης της Εκκλησίας στις υποθέσεις του κράτους (εκτός από το θέμα αρχής που εγείρει) ερχόταν σε αντίθεση με την απόπειρα ανοίγματος προς τον μεσαίο χώρο. Οι απόψεις της Εκκλησίας (υπό την παρούσα ηγεσία της) μπορεί να φαίνονται ελκυστικές σε μια μερίδα του πληθυσμού τη στιγμή που εκφέρονται, αλλά οι λογικές τους συνέπειες δεν έχουν καμία σχέση με τη μετριοπαθή στροφή προς το κέντρο. Στην πορεία του χρόνου οι λογικές συνέπειες αυτών των απόψεων θα εκδηλώνονταν είτε σε θέματα επιλογής προσώπων είτε σε θέματα πολιτικών αποφάσεων. Και όπως αναμενόταν, εκδηλώθηκαν. Επιλέγοντας τον κ. Τζαννετάκο για την υπερνομαρχία Αθήνας - Πειραιά, ο κ. Καραμανλής θέλησε να σηματοδοτήσει τη στροφή του προς το κέντρο. Όλοι είδαμε τι έγινε.
Οι αστοχίες των επιλογών της Ν.Δ. δεν σταματούν εδώ. Για τη νομαρχία Θεσσαλονίκης επέλεξε τον αντίποδα του κ. Τζαννετάκου. Επέλεξε τον κ. Ψωμιάδη, άνθρωπο με σαφώς ακροδεξιές και μάλλον γραφικές ιδέες. Και κοιτάξτε τι γίνεται. Στην περίπτωση του ακροδεξιού υποψηφίου ο μηχανισμός της Ν.Δ. στοιχήθηκε «σούμπιτος» από πίσω του. Στην περίπτωση του υποψηφίου με το «κεντροαριστερό προφίλ» ένα μέρος του μηχανισμού και της εκλογικής βάσης της Ν.Δ. πήγε με τον κ. Καρατζαφέρη. Η αντίθεση δεν θα μπορούσε να είναι εντονότερη. Ας πρόσεχε ο κ. Καραμανλής.
Πρόκειται για ατυχείς επιλογές προσώπων, μπορεί να αντιτείνει κάποιος. Μακάρι να ήταν μόνο αυτό. Αν η συμπεριφορά του μηχανισμού και μέρους της βάσης της Ν.Δ. δεν είναι επίφοβα προμηνύματα, τότε τίποτε δεν είναι. Εξηγούμαι γιατί. Έχω ξαναπεί ότι το μεγάλο πρόβλημα με τη Ν.Δ. είναι ότι έχουν δώσει πληθώρα αόριστων υποσχέσεων στους πάντες, αλλά δεν έχουν αναλάβει παρά μόνο ελάχιστες συγκεκριμένες δεσμεύσεις. Κατά συνέπεια, το ποια πολιτική θα ακολουθήσει η Ν.Δ., εάν εκλεγεί, θα κριθεί από τους εσωτερικούς συσχετισμούς που θα προκύψουν από τις κάλπες. Επομένως, το ποια πτέρυγα θα είναι τότε σε θέση ισχύος είναι το ερώτημα-φωτιά για όλους μας: θα είναι η παραδοσιακή κρατικίστικη δεξιά, η νέα ακροδεξιά που επωάζεται ή η φιλελεύθερη κεντροδεξιά; Τα δείγματα γραφής που διαφαίνονται από τούτες τις δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές δείχνουν προς τα πού γέρνουν οι πραγματικές διαθέσεις του σκληρού πυρήνα της Ν.Δ.
Έχει πραγματική σημασία ποιος θα επικρατήσει στη Ν.Δ.; Φυσικά και έχει. Τα σημεία-κλειδιά για την επιτυχή διακυβέρνηση της χώρας είναι: μετριοπαθής και ευέλικτη εξωτερική πολιτική, συνετή διαχείριση της οικονομίας και εκλογίκευση της δημόσιας διοίκησης. Ειδικά σε σχέση με την οικονομική διαχείριση, η μόνη λογικά συνεκτική στρατηγική με την οποία η συντηρητική παράταξη μπορεί να αμφισβητήσει την ηγεμονία των σοσιαλδημοκρατικών ιδεών στην Ελλάδα είναι: πολύ λιγότεροι φόροι και, επομένως, πολύ λιγότερες δημόσιες δαπάνες. Μπορεί να μη συμφωνεί κανείς με τις αξίες ή τις συνέπειες μιας τέτοιας στρατηγικής, αλλά δεν μπορεί να υποστηρίξει ότι πάσχει από έλλειψη λογικής συνοχής. Με την παραδοσιακή δεξιά σε θέση ισχύος, η στρατηγική αυτή θα εκτροχιαστεί όπως εκτροχιάστηκε και το 1990-93 και μαζί της θα εξατμισθεί και η ελπίδα της Ν.Δ. να πείσει ότι μπορεί να διαχειριστεί την οικονομία καλύτερα από τους αντιπάλους της. Η παραδοσιακή δεξιά χρειάζεται τις δυνατότητες πολιτικής πατρωνίας που προσφέρει ένα απλόχερο δημόσιο ταμείο. Επίσης, με την παραδοσιακή δεξιά σε θέση ισχύος δεν βλέπω τι είδους εκλογίκευση της δημόσιας διοίκησης μπορεί να γίνει. Τέλος, με μια ισχυρή ακροδεξιά που έχει βασίσει την αίγλη της στην εθνικιστική ρητορεία τα περιθώρια για άσκηση μετριοπαθούς εξωτερικής πολιτικής στενεύουν επικίνδυνα.
Οι τωρινές δημοτικές εκλογές διαμορφώνουν τους χειρότερους οιωνούς σχετικά με τις δυνάμεις που θα κυριαρχήσουν σε περίπτωση εκλογικής νίκης της Ν.Δ. στις προσεχείς βουλευτικές εκλογές. Είναι φανερό ότι το κόμμα θέλει την πιο παραδοσιακή της παραδοσιακής δεξιάς. Ο κ. Λαλιώτης έχει κάθε λόγο να είναι ευτυχής με τους οιωνούς αυτούς. Δεν του χρειάζεται πια να αναμοχλεύει τους διχασμούς του παρελθόντος (αυτό ήταν πάντα η αχίλλειος πτέρνα της τακτικής του). Του αρκεί να δείχνει το πόσο επίφοβα είναι τα προμηνύματα του μέλλοντος σε περίπτωση επικράτησης της Ν.Δ.