Κεντροαριστερά και Προοδευτική Διακυβέρνηση

Στην εκδήλωση-συζήτηση που οργάνωση η ΑΕΚΑ συμμετείχαν, ο Γραμματέας του ΠΑΣΟΚ Μιχ. Χρυσοχοϊδης, ο υφυπουργός Εσωτερικών και επικεφαλής της ΑΕΚΑ Νίκος Μπίστης, ο Πάνος Σκοτινιώτης, στέλεχος του ΣΥΝ, ο Πέτρος Κουναλάκης, πρώην βουλευτής, και ο Μιχάλης Μοδινός, πρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου Περιβάλλοντος.

Οι ομιλιτές επεσήμαναν την ανάγκη, να ξεκινήσει άμεσα ο διάλογος για τη συγκρότηση μιας προγραμματικής προοδευτικής πολιτικής πλειοψηφίας, όπως στις άλλες χώρες της Ευρώπης, παρά τις ιδιαιτερότητες της προεκλογικής περιόδου. Μετά τη συζήτηση ακολούθησε συναυλία του Διονύση Σαββόπουλου.

«Ανοιχτή πρόσκληση για προγραμματική σύγκλιση της Κεντροαριστεράς», προκειμένου να διαμορφωθεί μια «εναλλακτική πρόταση προοδευτικής διακυβέρνησης», απηύθυνε ο γραμματέας του ΠΑΣΟΚ, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης.

«Η πολιτικά άμορφη παγκοσμιοποιημένη πραγματικότητα- πρόσθεσε ο κ. Χρυσοχοϊδης- προσφέρει μια πρώτης τάξεως ευκαιρία στη σύγχρονη Κεντροαριστερά να ξαναβάλει την πολιτική στις καρδιές των ανθρώπων. Η εποχή μας δεν επιτρέπει δογματισμούς, και αυτή η διαπίστωση, πιστεύω, πρέπει να αποτελέσει την κινητήριο δύναμη για τη δυναμική ανασύσταση και συσπείρωση της Κεντροαριστεράς, τόσο σε διεθνές όσο και σε εθνικό επίπεδο, με αιχμή του δόρατος την Προοδευτική Διακυβέρνηση».

Στην τοποθέτησή του, ο κ. Χρυσοχοΐδης, ανέφερε ότι ο λαοί της Ευρώπης επιστρέφουν σε συντηρητικές πολιτικές επιλογές, γυρνώντας την πλάτη τους στους σοσιαλιστές, καθώς, όπως είπε, υπάρχει «η βαθύτερη ανάγκη επιστροφής σε συντηρητικότερα - και άρα ’’ασφαλέστερα’’ - σχήματα διακυβέρνησης, λόγω της γενικευμένης ανασφάλειας που γεννά η παγκοσμιοποίηση». Η Δεξιά ωστόσο, όπως είπε ο γραμματέας του ΠΑΣΟΚ, δεν μπορεί να ρυθμίσει τις μύριες όσες συνέπειες και προεκτάσεις της παγκοσμιοποίησης, λόγω του ’’οικονομικού μονισμού’’ που τη διέπει και που την καθιστά, ’’μονοδιάστατη και κοινωνικά ανάλγητη’’.

Έτσι, το κενό πρέπει να καλυφθεί από την Κεντροαριστερά, η οποία θα πρέπει - και στη χώρα μας - να διαμορφώσει μια ’’προοδευτική ατζέντα’’, που ’’να καταστήσει την αγορά, φίλο και όχι εχθρό’’, να εδραιώσει τη συμμετοχική δημοκρατία, να ενισχύσει την απασχόληση, να αναθεωρήσει ’’ιδεολογικά ταμπού’’ (όπως για παράδειγμα τα όσα αφορούν το δίλημμα, ’’περισσότερο, ή λιγότερο κράτος’’) και να εντοπίσει τις νέες πλειοψηφίες και κοινωνικές συμμαχίες.

’’Να πάψουμε τις αψιμαχίες, να πάψουμε να αντιπαλεύουμε τους εαυτούς μας. Δεν έχουμε καμία διάθεση για διάλογο κορυφής με ηγεσίες που δεν έχουν καμία διάθεση προγραμματικού διαλόγου’’ ανέφερε στη δευτερολογία του ο κ. Χρυσοχοΐδης, καλώντας το ακροατήριό του, να συμμετάσχει στο διάλογο που θα διεξαχθεί προσεχώς για το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ και για τη Χάρτα Σύγκλισης.

Ο πρώην βουλευτής του ΣΥΝ, Πάνος Σκοτινιώτης, στην ομιλία του ανέφερε μεταξύ άλλων, ότι ’’ο εκσυγχρονισμός βάλτωσε επειδή έλλειψε η Κεντροαριστερά, ως πρόταση σαφώς διακριτή από τη νεοφιλελεύθερη συντηρητική πρόταση. Η Κεντροαριστερά, με στρογγυλεμένο λόγο, με πληκτικό πραγματισμό, χωρίς πάθος, ρήξεις και ιδεολογία και χωρίς τη στοιχειώδη ηθική και πολιτική αλληλεγγύη, μεταξύ των δυνάμεών της, δεν μπορεί να υπάρξει’’.

Ο Πάνος Σκοτινιώτης τίνισε, επίσης:«Πρώτα απ’ όλα θα πρέπει να περιφρουρήσουμε την ιδέα της κεντροαριστεράς. Να την περιφρουρήσουμε από την κακοποίηση –η ευθύνη, στο σημείο αυτό, βαραίνει κυρίως την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ. Και να την περιφρουρήσουμε ειδικά αυτή την κρίσιμη περίοδο μέχρι τις εκλογές. ΄Ο,τι δεν έγινε το 1996 και 2000, δεν μπορεί να γίνει μέσα στην προεκλογική περίοδο. Και δεν μπορεί να γίνει –δεν μπορεί να αρχίσει, αν θέλετε- χωρίς συγκεκριμένη, ειλικρινή και αξιόπιστη πρωτοβουλία για θεσμικό διάλογο μεταξύ υπαρκτών κομμάτων και κινήσεων, αλλά και σημαντικών ανθρώπων της προοδευτικής διανόησης. Είναι αναμφισβήτητα θεμιτό το κάθε κόμμα να επιδιώκει τη διεύρυνση των εκλογικών του ψηφοδελτίων. Η Κεντροαριστερά όμως είναι κάτι πολύ πιο μεγάλο από ένα «προσκλητήριο συστράτευσης» για τις εκλογές. Είναι μια βαθειά διαδικασία πολιτικής, ιδεολογικής και οργανωτικής ανασύνθεσης του ευρύτερου προοδευτικού χώρου, η οποία σίγουρα δεν αρχίζει και δεν τελειώνει στις επόμενες εκλογές.

Να την περιφρουρήσουμε, ακόμη, από την ενοχοποίηση. Πρόκειται, στην πραγματικότητα, για «διασταυρούμενα πυρά», που τελικά τροφοδοτούν την χυδαία εκδοχή ότι όλα γίνονται για να «βολευτούν» κάποια στελέχη της Αριστεράς. Σε αυτή την υπόθεση οφείλουμε να καταθέσουμε το ηθικό φορτίο της πολύχρονης αγωνιστικής μας διαδρομής και της αδιαπραγμάτευτης προσωπικής μας αξιοπρέπειας.

Η υπόθεση της Κεντροαριστεράς είναι γεγονός ότι στη χώρα μας έχει δεινοπαθήσει και έχει, εν πολλοίς, ευτελιστεί. Σίγουρα δεν είναι η ώρα της κατανομής των ευθυνών. Αντικειμενικά όμως, η πιο μεγάλη ευθύνη δεν μπορεί, παρά να βαραίνει τον ισχυρό, αυτόν που θα έπρεπε να έχει την πρωτοβουλία και να πείσει για την αξιοπιστία και την ειλικρίνεια των προθέσεών του. Δυστυχώς, έκανε το ακριβώς αντίθετο. Χάθηκαν, έτσι, πολύτιμα χρόνια και μεγάλες ευκαιρίες, ιδιαίτερα το 1996, αλλά και αμέσως μετά τις εκλογές του 2000.

Ο ΣΥΝ προχωρά μέρα με τη μέρα σε αλλαγή της φυσιογνωμίας του, ενώ στο πρόσφατο προγραμματικό Συνέδριο, επέλεξε να οριοθετηθεί με «κόκκινη γραμμή» από την κεντροαριστερά. Τώρα, ενόψει των εκλογών, φαίνεται να ετοιμάζεται για το επόμενο βήμα, αυτή τη φορά και με «ονοματεπώνυμο». Μια τέτοια εξέλιξη, δεν βρίσκει σύμφωνο ένα σημαντικό τμήμα του οργανωμένου ΣΥΝ. Πολύ περισσότερο, θα φέρει σε αμηχανία ένα σημαντικό –και σίγουρα κρίσιμο- τμήμα της εκλογικής του βάσης, η οποία, όπως δείχνουν όλες οι έρευνες, επιμένει πεισματικά, στη μεγάλη πλειονότητά της και σε αντίθεση με τις κυρίαρχες επιλογές του ΣΥΝ, να ανήκει στο ρεύμα του αριστερού μεταρρυθμισμού. Αν, συνεπώς, ο ΣΥΝ δεν ξαναβρεί γρήγορα το νήμα με τις ιδρυτικές του διακηρύξεις, θα οδηγηθεί αναπόφευκτα σε αδιέξοδο, με σοβαρές παρενέργειες. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο όμως, θα αποτελούσε αρνητική, πιστεύω, εξέλιξη για την προοπτική και τις ιδέες της Ανανεωτικής Αριστεράς, αλλά και συνολικά για το προοδευτικό κίνημα. Αυτό το στοιχείο είναι που καθορίζει, σε μεγάλο βαθμό, και την προσωπική πολιτική μου στάση, στο πλαίσιο του ΣΥΝ».

Ο Πέτρος Κουναλάκης, συνεχάρη το Μιχάλη Χρυσοχοΐδη για την εξάρθρωση της ’’17Ν’’, ’’η οποία ήταν άγος και ντροπή για τη χώρα και δεν έχει καμία σχέση με την Αριστερά’’ και στηλίτευσε την ηγεσία του Συνασπισμού, κατηγορώντας τον Πρόεδρό του, Νίκο Κωνσταντόπουλο πως οδηγεί το ΣΥΝ σε παράλογες πολιτικές θέσεις προκειμένου να διασωθεί εκλογικά. Ο κ. Κουναλάκης, υπερασπίστηκε τις κοινωνικές παροχές της κυβέρνησης τονίζοντας ότι ’’το εκσυγχρονιστικό εγχείρημα αποκτά επιτέλους λαϊκότητα, προοδευτικό χαρακτήρα και πείθει ότι ο συνολικός εκσυγχρονισμός της χώρας, αποβαίνει τελικά προς όφελος των αδύναμων κοινωνικών στρωμάτων’’.

Εξάλλου, ο Πέτρος Κουναλάκης ανέφερε και τα εξής:«Τα μεγάλα προβλήματα της χώρας, πρέπει να αντιμετωπίσει το πρόγραμμα του προοδευτικού εκσυγχρονισμού και μια συμμαχική κυβέρνηση των δυνάμεων της Κεντροαριστεράς.

Σε μια τέτοια κυβέρνηση πρέπει να δεσπόζουν οι πολιτικές δυνάμεις του ευρύτερου προοδευτικού χώρου, αλλά και να μετάσχουν προσωπικότητες που ανήκαν στο χώρο της Κεντροδεξιάς, που έχουν διακριθεί για τις προοδευτικές ιδέες και ευαισθησίες τους.

Το ΠΑΣΟΚ, που ασκεί καθοριστική επιρροή στο χώρο της Κεντροαριστεράς έχει τώρα την ευκαιρία να απευθύνει δημόσια πρόσκληση στα κόμματα, στις κινήσεις της αριστεράς, αλλά και στους ανένταχτους αριστερούς για προγραμματικό διάλογο και συνεργασία.

Υπάρχει άραγε περίπτωση θετικής ανταπόκρισης των κομμάτων της Αριστεράς σε μια πιθανή δημόσια πρόσκληση του ΠΑΣΟΚ; Ας είμαστε ρεαλιστές. Η σημερινή εικόνα δεν είναι ενθαρρυντική. Το άγχος της εκλογικής επιβίωσης που κατατρύχει τα κόμματα της Αριστεράς είναι κακός σύμβουλος.

Οι ηγεσίες των κομμάτων της Αριστεράς θα πρέπει να απαντήσουν με σαφήνεια στο ερώτημα: Θα μετάσχουν στη μεγάλη αυτή προσπάθεια που θα αποσκοπεί στην προοδευτική πορεία και στην αναγέννηση της χώρας ή όχι; Αν αρνηθούν, θα οδηγήσουν την Αριστερά στο περιθώριο και θα ακυρώσουν τη μεγάλη προσφορά της. Η ευθύνη τους θα είναι μεγάλη.

Αν αρνηθούν, θα ξεκινήσουμε χωρίς αυτούς. Οι δυνατότητες πρέπει να παραμείνουν πάντα ανοιχτές για τη συμμετοχή στο μέλλον του συνόλου των δυνάμεων του Προοδευτικού χώρου στην Προοδευτική Διακυβέρνηση. Τώρα, θα μελετήσουμε τις μορφές που θα προσλάβει η σημερινή συσπείρωση της Κεντροαριστεράς. Σε αυτό, ανάμεσα στα άλλα, θα συμβάλλει η Επιτροπή για την Κεντροαριστερά που θα συγκροτήσουμε τις επόμενες μέρες».

Η υπόθεση της Πράσινης Κεντροαριστεράς αποτέλεσε το θέμα της ομιλίας του προέδρου του Εθνικού Κέντρου Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης Δρ. Μιχάλη Μοδινού.

Ο ομιλητής αναφέρθηκε στις νέες κοινωνικές ανισότητες και τις εκσυγχρονισμένες μορφές φτώχειας που προκαλεί η υποβάθμιση του περιβάλλοντος και η εξάντληση των φυσικών πόρων. Κάλεσε για θεσμούς που αντισταθμίζουν τις συνέπειες της απελευθέρωσης των αγορών και της παγκοσμιοποίησης, ανέλυσε τις προκλήσεις μιας νέας Πράσινης Ατζέντας και θεώρησε τις πολιτικές συσπειρώσεις «ανοιχτού τύπου» με συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών ως απάντηση στην κρίση των κομμάτων, ενώ πρότεινε μια «παγκόσμια σοσιαλδημοκρατία», ένα νέο συμβόλαιο μεταξύ κοινωνίας και φύσης.

Αντίθετα, ο επικεφαλής της ΑΕΚΑ και υφυπουργός Εσωτερικών, Νίκος Μπίστης, υπενθύμισε τα γεγονότα που ανέδειξαν το χώρο της Κεντροαριστεράς (συνάντηση απόψεων σχετικά με τα Ίμια, την υπόθεση Οτσαλάν, τους βομβαρδισμούς στη Γιουγκοσλαβία και το Ιράκ, το Ασφαλιστικό, την τρομοκρατία, το Σχέδιο Ανάν και το θρήσκευμα στις ταυτότητες) και υποστήριξε ότι παρά τα προβλήματα, τις υπαναχωρήσεις, τις αμφιταλαντεύσεις και τους δισταγμούς, ’’ο εκσυγχρονισμός προχωρά μπρος με τις κυβερνήσεις Σημίτη’’. Καθώς δε, οι ηγεσίες του ΣΥΝ και το ΚΚΕ, αρνούνται το διάλογο, είναι αναγκαία η σύμπραξη μιας ’’συμμαχίας αποφασισμένων να συγκροτήσουν την Κεντροαριστερά τώρα, συνεκτιμώντας και τις απαιτήσεις των εκλογών’’. Σχετικά δε, με τις τελευταίες, ο κ. Μπίστης, καταφέρθηκε κατά του κ. Καραμανλή, υποστηρίζοντας ότι με το πρόγραμμά του για τη δημόσια διοίκηση, ’’ουσιαστικά ο κ. Καραμανλής κλείνει το μάτι στα δικά του παιδιά’’.

Ο Νίκος Μπίστης τόνισε επίσης:«Σήμερα περισσότερο από ποτέ είναι αναγκαία η συγκρότηση της παράταξης της Κεντροαριστεράς. Συνεκτικός ιστός αυτής της νέας κοινωνικοπολιτικής συμμαχίας δεν θα είναι τόσο η ιστορική μνήμη, δεν θα είναι η γειτνίαση των χώρων κατά την πολιτική γεωγραφία της δεκαετίας του ’80 αλλά η κοινή οπτική και η αμοιβαία δέσμευση για το μέλλον.

Θα έχει βραχυπρόθεσμο στόχο την εκλογική συμπαράταξη των δυνάμεων του ΠΑΣΟΚ με την ευρύτερη Αριστερά και μεσομακροπρόθεσμο την διαμόρφωση μιας νέας πολιτικής ηγεμονίας που θα οδηγήσει την χώρα με σταθερότητα και κοινωνική δικαιοσύνη μέσα από τις προκλήσεις της παγκοσμιοποίησης.

Δυστυχώς, βραχυπρόθεσμα ενόψει των εκλογών, η Κεντροαριστερά δεν μπορεί να συγκροτηθεί ως τυπική πολυκομματική συμμαχία. Η ευθύνη στην παρούσα φάση βαραίνει τις ηγεσίες του ΣΥΝ και του ΚΚΕ. Το ΠΑΣΟΚ, είτε επειδή ένα μεγάλο κομμάτι του πλέον αντιλαμβάνεται ότι η υπόθεση του προοδευτικού εκσυγχρονισμού υπερβαίνει μονοκομματικές αυτάρκειες είτε επειδή υπάρχει η εκλογική πίεση, είτε επειδή συντρέχουν και τα δύο, είναι ανοιχτό στην συνάντηση όλων των δυνάμεων. Η άρνηση των ηγεσιών του ΚΚΕ και του ΣΥΝ ακυρώνει αυτή την προοπτική και παράλληλα σπρώχνει αυτά τα δύο κόμματα σε προγραμματική και εκλογική οπισθοχώρηση.

Αυτή την κρίσιμη στιγμή, τα στελέχη και ο κόσμος της Αριστεράς καλούνται να πάρουν την υπόθεση στα χέρια τους, να ξεπεράσουν αναστολές και παρωχημένες κομματικές περιχαρακώσεις και να πραγματοποιήσουν από τα κάτω αυτό που πεισματικά αρνούνται να διαμορφώσουν από τα πάνω οι ηγεσίες των κομμάτων της παραδοσιακής Αριστεράς.

Χρειαζόμαστε μια συμμαχία αποφασισμένων να συγκροτήσουν την Κεντροαριστερά ως ευρεία παράταξη τώρα, συνεκτιμώντας και τις απαιτήσεις της επερχόμενης εκλογικής μάχης. Ο Κ. Σημίτης και το ΠΑΣΟΚ θα έχουν τον κεντρικό ρόλο αλλά αναντικατάστατος θα είναι ο ρόλος και η προστιθέμενη αξία των διάσπαρτων δυνάμεων, κινήσεων και στελεχών της Αριστεράς και του χώρου του προοδευτικού εκσυγχρονισμού.

Η ΑΕΚΑ με την αυτοτελή της παρουσία, με την ενεργό της συμμετοχή στην «Επιτροπή για την Κεντροαριστερά» που αυτές τις μέρες συγκροτείται, θα αναλάβει το μέρος της ευθύνης που της αναλογεί».