Στα πλαίσια της 67ης ΔΕΘ, ο Νίκος Μπίστης, επικεφαλής της Ανανεωτικής Εκσυγχρονιστικής Κίνησης της Αριστεράς, επισκέφθηκε σήμερα τη διοίκηση και τα περίπτερα της Έκθεσης.

Ακολούθως, σε συνέντευξη τύπου για την πολιτική και οικονομική επικαιρότητα, ο Νίκος Μπίστης τόνισε:

Η δημοκρατική Αριστερά σε ανειρήνευτη αντιπαράθεση με την τρομοκρατία

Η εξάρθρωση της 17 Νοέμβρη αποτελεί σημαντική επιτυχία της δημοκρατίας μας. Της οργανωτικής εξάρθρωσης προηγήθηκε η πολιτική ήττα της τρομοκρατίας, η αδυναμία της να επηρεάσει τις πολιτικές εξελίξεις, η υποχώρηση της ανοχής που έδειχνε ένα μέρος της κοινής γνώμης στο φαινόμενο.

Τους δύο αυτούς μήνες, γίναμε όλοι μάρτυρες της εσκεμμένης και επικίνδυνης διγλωσσίας της ΝΔ, της εμμονής του ΚΚΕ στην προσφιλή θεωρία των μυστικών υπηρεσιών, της έκδηλης αμηχανίας άλλων δυνάμεων της αντιπολίτευσης. Υποστήκαμε τηλεοπτικούς βομβαρδισμούς απίστευτων σεναρίων και συνωμοσιών.

Σε όλους αυτούς έδωσε απάντηση από εδώ, τη Θεσσαλονίκη, ο πρωθυπουργός Κ. Σημίτης στη σφαιρική τοποθέτησή του για το φαινόμενο της τρομοκρατίας. Κυρίως έδωσε απάντηση η ίδια η ζωή, οι εξελίξεις που κονιορτοποίησαν διγλωσσίες, αμηχανία και σεναριολογία.

Οι διωκτικές αρχές πρέπει να ολοκληρώσουν την εξάρθρωση του τρομοκρατικού δικτύου και οι κατηγορούμενοι πρέπει να έχουν μια δίκαιη δίκη όπως επιτάσσει το κράτος δικαίου και η δημοκρατία μας.

Στο πολιτικό σκέλος της υπόθεσης, η δημοκρατική Αριστερά πρέπει να αντιμετωπίσει αποφασιστικά την προσπάθεια ιδεολογικής καπηλείας από τους τρομοκράτες των ιδεών του σοσιαλισμού, αναδεικνύοντας τον άρρηκτο δεσμό δημοκρατίας και σύγχρονου σοσιαλισμού. Η επιθυμία για ένα κόσμο καλύτερο και δικαιότερο μπορεί να υλοποιηθεί μόνο με τη συμμετοχή σε πολιτικές διαδικασίες, στο μαζικό κίνημα, στα συνδικάτα, στις μη κυβερνητικές οργανώσεις και επισφραγίζεται πάντα από την ψήφο του λαού. Η ιστορία έχει διδάξει ότι κάθε άλλος δρόμος οδηγεί αναπόφευκτα σε ολοκληρωτισμό και η τρομοκρατία είναι μορφή ολοκληρωτισμού. Γι’ αυτό κάθε προσπάθεια ηρωοποίησης των τρομοκρατών πρέπει να πέσει στο κενό.

Τέλος η δημοκρατική Αριστερά οφείλει να συνεχίσει την αντιπαράθεση για την ιδεολογική εξάρθρωση των στερεοτύπων εκείνων -όπως το εκρηκτικό μίγμα λαϊκισμού, εθνικισμού, παρωχημένου αντι-ιμπεριαλισμού και περιφρόνησης των δημοκρατικών θεσμών- τα οποία δημιουργούν μια δήθεν αντιεξουσιαστική ενδοχώρα που στα άκρα της στρατολογούσε η τρομοκρατία.

Δημοκρατική αφύπνιση για να μπει φραγμός στον κ. Ψωμιάδη.

Πρόταση της ΑΕΚΑ στους κ.κ. Χατζησάββα, Τρεμόπουλο, Ρόκκο

Δεν φαίνεται να έχει γίνει συνείδηση ότι πιθανή εκλογή του κ. Ψωμιάδη, φορέα ακραίων αντιλήψεων, θα αποτελέσει πολιτικό και πολιτισμικό πλήγμα για την πόλη και το νομό Θεσσαλονίκης. Δεν πρόκειται για μια συνήθη μάχη ανάμεσα σε μια προοδευτική και μια συντηρητική αντίληψη για την τοπική αυτοδιοίκηση. Υπάρχει σοβαρός κίνδυνος σε μια κρίσιμη περίοδο για τη Θεσσαλονίκη (σύνοδος Κορυφής, εξελίξεις στα Βαλκάνια), να βρουν χώρο έκφρασης εθνικιστικές και σκοταδιστικές αντιλήψεις και πρακτικές. Επιβάλλεται η δημοκρατική αφύπνιση των πολιτών, μαζί και των οπαδών της ΝΔ. Η μέχρι στιγμής βουβή εκλογική μάχη, η απουσία εκλογικής αντιπαράθεσης, επιτρέπει στον κ. Ψωμιάδη να «κρύβεται» πίσω από ένα προσωπείο που καλύπτει το πραγματικό πρόσωπό του, το οποίο θα ξαναδούν οι Θεσσαλονικείς μετά τις 20 Οκτωβρίου. Μόνο που τότε θα είναι αργά αν δεν μπει με την ψήφο τους φραγμός στον Ψωμιάδη.

Εμείς, με επιστολή μας, θα απευθυνθούμε στους επικεφαλής των τριών άλλων δημοκρατικών συνδυασμών. Θα τους ζητήσουμε ήδη από τον α’ γύρο να αναδείξουν το μέγεθος του προβλήματος, να μην αναλωθούν σε «εμφύλιες» αντιπαραθέσεις, να θέσουν σαν πρώτο στόχο τους τη μείωση του ποσοστού του κ. Ψωμιάδη. Να καλλιεργήσουν ένα τέτοιο κλίμα και να δημιουργήσουν μια τέτοια δυναμική ώστε να είναι αυτονόητη για τους πολίτες η ευρύτατη συμπαράταξη στον β’ γύρο. Η πρότασή μας αυτή δεν πρέπει να αντιμετωπιστεί με καχυποψία, και πρέπει να αποδεσμευτεί από οποιαδήποτε συζήτηση για κεντροαριστερές συσπειρώσεις, συζήτηση που πρέπει να γίνει σε άλλο χρόνο. Τώρα επείγει η ήττα ακροδεξιών αντιλήψεων και πρακτικών.

1 χρόνο μετά την 11η Σεπτεμβρίου - Το πρόβλημα με το Ιράκ

Ένα χρόνο μετά τα τραγικά γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου δεν πρέπει να υπάρχει καμία αμφιβολία, όπως είχε διατυπωθεί από ορισμένες πλευρές, ότι επρόκειτο για μια τρομοκρατική επίθεση κατά της δημοκρατίας, των ατομικών δικαιωμάτων, της ανοιχτής κοινωνίας. Δεν πρέπει να υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι στην καταδίκη αυτής της ενέργειας δεν έπρεπε και δεν πρέπει να υπάρχει ρωγμή, χαραμάδα ανοχής προς τους δολοφόνους 3.000 περίπου ανθρώπων και κανένας συμψηφισμός.

Η κατάρρευση του καθεστώτος των Ταλιμπάν αποτέλεσε μια σημαντική επιτυχία στον αγώνα κατά της διεθνούς τρομοκρατίας, μια αφετηρία αισιοδοξίας για το λαό του Αφγανιστάν που πάνω από 20 χρόνια ζει μέσα στον πόλεμο και τη δυστυχία. Σε συνεργασία με τη μεταβατική κυβέρνηση, οι δομές του ΟΗΕ και η διεθνής ειρηνευτική δύναμη πρέπει να εγγυηθούν το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τη δημοκρατική εξέλιξη της χώρας και να αποτρέψουν πράξεις αντεκδίκησης εκ μέρους των νικητών.

Ο αγώνας κατά της τρομοκρατίας πρέπει να συνεχιστεί, με το βάρος να μετατοπίζεται όλο και περισσότερο από τα στρατιωτικά στα πολιτικά μέσα. Πρέπει να περιλαμβάνει τον αγώνα για τη δημοκρατία, τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις, την επίλυση των διεθνών συγκρούσεων, την καταπολέμηση της υπανάπτυξης.

Είχαμε τονίσει πέρυσι ότι «όσο ισχυρή και να είναι μια χώρα, είναι αδύνατον να ανταπεξέλθει μόνη της στις παγκόσμιες προκλήσεις». Και προσθέταμε ότι «οι ΗΠΑ οφείλουν να μη θέσουν σε κίνδυνο την συνοχή της ευρύτατης διεθνούς συμμαχίας που έχει σχηματισθεί».

Δυστυχώς, με τη μονομέρεια που επιδεικνύουν οι ΗΠΑ στο θέμα του Ιράκ, με την επιμονή τους για προληπτικό χτύπημα εναντίον του- αγνοώντας τον ΟΗΕ και την Ε.Ε., ο κίνδυνος αυτός είναι υπαρκτός, όπως τόνισε πρόσφατα και ο Γερμανός Καγκελάριος Γκ. Σρέντερ. Πόσο μάλλον που η κυβέρνηση Μπους αγνοεί πλήρως τις ανάγκες διεθνούς συνεννόησης και ακολουθεί πρακτική υπονόμευσης κάθε προσπάθειας διεθνούς συνεργασίας (απόσυρση από τη συμφωνία του Κυότο για το περιβάλλον, αρνητική στάση σε προηγούμενες συνθήκες για πυρηνικά και βιολογικά όπλα, υπονόμευση Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, εχθρική στάση στη Διάσκεψη του Γιοχάνεσμπουργκ).

Το Ιράκ έχει υποχρέωση να δεχτεί τους διεθνείς επιθεωρητές του οπλοστασίου του άνευ όρων, όπως ορίζουν τα ψηφίσματα του ΟΗΕ. Αυτό όμως αποτελεί πρόβλημα της διεθνούς κοινότητας και όχι βέβαια μόνο των ΗΠΑ. Αυτή η πρακτική υπονoμεύει τις προσπάθειες του ΟΗΕ.

Στρατιωτική ενέργεια κατά του Ιράκ, χωρίς προηγούμενη απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ είναι ανεπίτρεπτη και θα δημιουργήσει ιδιαίτερες περιπλοκές στο πρόβλημα της Μέσης Ανατολής.

Εξάλλου, η αναγκαία ανατροπή του αιματοβαμμένου, αυταρχικού καθεστώτος του Σαντάμ Χουσεΐν είναι κυρίως έργο του ιρακινού λαού και σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να προωθείται μονομερώς από στρατιωτικές ενέργειες μιας άλλης χώρας.

Οικονομική πολιτική

1. Τα νέα φορολογικά μέτρα όντως ελαφρύνουν τη θέση των χαμηλόμισθων και τους απαλλάσσουν από ταλαιπωρίες. Και δεν είναι αμελητέα.

2. Οι υπέρογκες ελαφρύνσεις του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων που θρυλούνταν ότι θα δίνονταν, τελικά δεν δόθηκαν. Πρυτάνευσαν ψυχραιμότερες σκέψεις.

3. Υπάρχουν χρήσιμα μέτρα απλοποίησης του φορολογικού συστήματος, μείωσης των επιβαρύνσεων στο κόστος παραγωγής και ενίσχυσης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Χρειαζούμενα όμως μέτρα ελάφρυνσης της φορολογίας των επιχειρήσεων γενικώς, έχουν αναβληθεί για το μέλλον.

4. Ακόμη όμως και με τα εξαγγελθέντα μέτρα το κόστος για το δημόσιο ταμείο είναι δυσβάσταχτο. Αν τα μέτρα αυτά δεν συνοδευτούν από εξισορροπητικές κινήσεις στο σκέλος των δαπανών θα οδηγήσουν τα δημόσια οικονομικά σε εκτροχιασμό από την παρούσα πορεία τους (που αποσκοπεί στη μείωση του δημόσιου χρέους) και θα φέρουν την οικονομία σε υπερθέρμανση. Δεν μπορούμε επομένως να κρίνουμε την επίπτωση των φορολογικών μέτρων αποσπασματικά. Η πλήρης εικόνα θα φανεί στον προϋπολογισμό.

5. Η καταπολέμηση του πληθωρισμού αποτελεί ξανά προτεραιότητα. Αν η διαφορά του ελληνικού πληθωρισμού από τον ευρωπαϊκό μονιμοποιηθεί, θα ανακόψει την αναπτυξιακή πορεία της χώρας και θα αυξήσει την ανεργία. Δεν είναι βέβαιο ότι η αναζωπύρωση του πληθωρισμού οφείλεται μόνον στο ότι κάποιοι επιχειρηματίες «στήνουν» τις αγορές. Είναι πολύ πιθανόν ότι ο συνδυασμός των χαμηλών (για τα ελληνικά δεδομένα) επιτοκίων , των έργων του Γ’ ΚΠΣ και των Ολυμπιακών Αγώνων καθώς και των ελαφρώς επεκτατικών επιπτώσεων της δημοσιονομικής πολιτικής των τελευταίων 3 χρόνων να έχει οδηγήσει την οικονομία σε υπερβάλλουσα ζήτηση που υπερβαίνει τις αντοχές της και προκαλεί την πληθωριστική υπερθέρμανση.

6. Αν έτσι έχουν τα πράγματα, η δημοσιονομική πολιτική θα πρέπει να γίνει πιο συσταλτική για να περιορίσει τις πληθωριστικές πιέσεις. Είναι βέβαιο ότι το δημοσιονομικό εργαλείο δεν είναι το πιο κατάλληλο για το σκοπό αυτό. Είναι δύσκαμπτο και πολιτικά φορτισμένο. Αλλά με δεδομένη την απουσία ανεξάρτητης νομισματικής πολιτικής είναι (μαζί με τις διαρθρωτικές αλλαγές στις αγορές) το μόνο εργαλείο πολιτικής που μας μένει.

7. Το Σύμφωνο Σταθερότητας είναι, αναφορικά με το σύνολο της Ευρώπης, υπερβολικά περιοριστικό και μας αφαιρεί την ευχέρεια ελιγμών που χρειαζόμαστε για την αντιμετώπιση υφέσεων. Αλλά, για τα σημερινά δεδομένα, ειδικά, της Ελλάδας είναι «κουτί». Αν αρχίσουμε να το παραβιάζουμε συστηματικά: α) οδηγούμαστε σε πληθωριστική υπερθέρμανση, β) υπονομεύουμε την αξιοπιστία μας, γ) ανοίγουμε τις μπουκαπόρτες για όλων των ειδών τις διεκδικήσεις.

8. Τι μας επιφυλάσσει το μέλλον; Υπάρχει κίνδυνος ύφεσης της παγκόσμιας οικονομίας; Ο κίνδυνος είναι υπαρκτός. Αν συνεχίσει να πέφτει η Wall Street, η καταναλωτική επέκταση και το οικοδομικό boom που συντηρεί ό,τι έχει απομείνει από τους ρυθμούς ανάπτυξης των ΗΠΑ, θα καταρρεύσουν και η αμερικανική οικονομία θα εισέλθει σε ύφεση. Ανάλογα αποτελέσματα μπορεί να έχει και τυχόν πανικός σχετικά με την τιμή πετρελαίου. Επίσης, τυχόν περαιτέρω ανατίμηση του ευρώ έναντι του δολαρίου μπορεί να δώσει τη χαριστική βολή σε οποιαδήποτε προοπτική ανάκαμψης της Ευρώπης. Τι κάνουμε τότε; Καλό είναι να υπάρχει ένα δημοσιονομικό πακέτο (δαπανών ή φοροελαφρύνσεων) σε συντονισμό με τους εταίρους της Ε.Ε. ως εφεδρεία. Αλλά μόνο ως εφεδρεία και μόνο αν χρειασθεί. Όχι τώρα.

Αγροτικός τομέας δεν είναι μόνο το βαμβάκι

Είναι σαφές ότι υπάρχουν προβλήματα στον αγροτικό τομέα και αυτά δεν περιορίζονται στο βαμβάκι. Ο εγκλωβισμός όμως της πολιτείας στα αιτήματα του μόλις 6% των ελλήνων παραγωγών, αποπροσανατολίζει από τον σχεδιασμό δράσεων για την υποστήριξη άλλων δυναμικότερων κλάδων της πρωτογενούς παραγωγής.

Διερωτώμαι πώς συμβαδίζει η απόφαση να ζητηθεί η άδεια των ευρωπαίων εταίρων για κάλυψη της υποθετικής απώλειας εισοδήματος των βαμβακοπαραγωγών από τον εθνικό προϋπολογισμό με την επίσημη ελληνική θέση που απορρίπτει κάθε ενέργεια που θα αποσκοπούσε στη μερική ή ολική επανεθνικοποίηση της Κ.Α.Π.; Ποια η αξιοπιστία μας, όταν σε λίγους μήνες, που ξεκινά η ελληνική προεδρία, το Υπουργείο Γεωργίας θα πρέπει να διαχειριστεί την Ενδιάμεση Αναθεώρηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής και βέβαια θα πρέπει και να αντιμετωπίσει αιτήματα άλλων χωρών που συνδέονται με την επανεθνικοποίηση;

Οι πρόσφατες εξελίξεις στο Κυπριακό

Μετά την πρόσφατη συνάντηση Κληρίδη-Ντενκτάς με τον Γ.Γ. του ΟΗΕ Κόφι Ανάν στο Παρίσι και τη συμφωνία για νέα συνάντηση στις αρχές Οκτωβρίου με ενεργότερη ανάμιξη του ΟΗΕ, ανοίγει μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα περίοδος για το Κυπριακό.

Ωθούνται με αυτό τον τρόπο και οι δύο πλευρές να λάβουν σοβαρές αποφάσεις με ορόσημο την ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. Στη νέα περίοδο θα κατατεθούν πλέον συγκεκριμένες προτάσεις από τον διεθνή παράγοντα για τη λύση του προβλήματος.

Είναι η πρώτη φορά που τόσοι παράγοντες συνδυάζονται και δημιουργούν μια ιδιαίτερα σημαντική ευκαιρία για την επίλυση του Κυπριακού που πρέπει να αξιοποιηθεί στο έπακρο. Η καλύτερη εκδοχή είναι και λύση του προβλήματος και ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ. Η ελληνική και η ελληνοκυπριακή πλευρά πρέπει να καταβάλουν κάθε προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση. Πολλά βέβαια εξαρτώνται από το αποτέλεσμα των εκλογών του Νοεμβρίου στην Τουρκία.

Δυστυχώς ακούγονται ήδη φωνές στην Κύπρο και στην Ελλάδα που επισείουν τον κίνδυνο της Συνομοσπονδίας για να υπονομεύσουν μια συμβιβαστική λύση Ομοσπονδίας. Άμεσα ή έμμεσα ωθούν στη γραμμή της μη-λύσης, που πρακτικά θα οδηγήσει στη μονιμοποίηση της διχοτόμησης.

Η λύση μιας διζωνικής-δικοινοτικής Ομοσπονδίας, έστω χαλαρής, που θα εκφράζει ένα νέο συνεταιρισμό Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, σ’ ένα κράτος πλήρες μέλος της Ε.Ε. είναι η μόνη ρεαλιστική και μπορεί να δημιουργήσει συνθήκες ειρήνης και ασφάλειας για όλους.

Ανεξάρτητα από την πορεία του πολιτικού προβλήματος, η ενταξιακή προοπτική της Κύπρου δεν πρέπει να φαίνεται ότι αφορά μόνον τους Ελληνοκυπρίους αλλά να γίνει αντιληπτή ως προοπτική και των δύο κοινοτήτων. Γι αυτό δεν αρκεί η ελληνοκυπριακή πλευρά να είναι συνεργάσιμη στο διπλωματικό πεδίο, πρέπει να ενισχύσει τα ανοίγματα προς την τουρκοκυπριακή κοινότητα ώστε αυτή να πειστεί ότι η ενταξιακή προοπτική αφορά και την ίδια.

12/9/02 Το Γραφείο Τύπου