Ελευθεροτυπία 24/12/2002
Η εκπομπή «Προκλήσεις» του Ανδρέα Ανδριανόπουλου, στην τηλεόραση του ALPHA, στις 17 Δεκεμβρίου 2002, σχετικά με την ανάμειξη ποικίλων παραγόντων της ελληνικής πολιτικής και κοινωνικής ζωής στον πόλεμο της Βοσνίας ήταν κυριολεκτικά συγκλονιστική. Δυστυχώς, το συγκεκριμένο κανάλι επιμένει να έχει «εξόριστη» την εξαιρετική αυτή εκπομπή στη μεταμεσονύκτια ζώνη με αποτέλεσμα να είναι λίγοι εκείνοι που έχουν τη δυνατότητα να την παρακολουθούν.
Ο Ανδρέας Ανδριανόπουλος, με τη γνωστή του ικανότητα να ταράζει τα βαλτόνερα της κατεστημένης πολιτικής σκέψης, ο καλεσμένος του Νικόλας Βουλέλης, ένας από τους λίγους Ελληνες δημοσιογράφους που έχει πλήρη εικόνα των γεγονότων που συνέβησαν πριν και μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, καθώς και ο Τάκης Μίχας, που έχει ερευνήσει διεξοδικά σημαντικές πτυχές της ελληνικής εμπλοκής σ' αυτήν την τραγωδία, απέδειξαν με τρόπο που δεν επιδέχεται αμφισβήτητη ότι πλήθος πολιτικών, κοινωνικών και εκκλησιαστικών παραγόντων στις αρχές και στα μέσα της δεκαετίας του '90 συγκρότησαν στην Ελλάδα ένα μέτωπο υποστήριξης των παρανοϊκών και εγκληματικών σχεδίων της τότε σερβικής και σερβοβοσνιακής ηγεσίας, το οποίο διαπερνούσε οριζόντια όλες τις πολιτικές δυνάμεις και επηρέαζε σε καθοριστικό βαθμό την επίσημη ελληνική κυβερνητική στάση.
Ειδικά, το ντοκιμαντέρ της ολλανδικής τηλεόρασης, τμήματα του οποίου προβλήθηκαν στην εκπομπή, κατέδειξε με τον πιο αδιάψευστο τρόπο πώς, στη χώρα μας, οι θεωρούμενοι απ' όλη τη διεθνή κοινότητα εγκληματίες πολέμου Μιλόσεβιτς, Κάρατζιτς, Μλάντιτς απολάμβαναν τιμές ηρώων, φιλοξενούνταν σε πολυτελείς βίλες ή τύγχαναν της αποθέωσης σε μαζικές εκδηλώσεις που οργάνωναν ποικιλώνυμες επιτροπές ελληνοσερβικής φιλίας. Πώς πολιτικοί απ' όλα τα κόμματα έσπευδαν να φωτογραφηθούν μαζί τους. Πώς τα ΜΜΕ με απόλυτα συντονισμένο τρόπο διαστρέβλωναν την πραγματικότητα. Πώς Ελληνες δημοσιογράφοι, εγκατεστημένοι στο Πάλε στο αρχηγείο των Σερβοβόσνιων, παρίσταναν τους ανταποκριτές... στο μαρτυρικό Σεράγεβο. Πώς -κι αυτό είναι κυριολεκτικά ανατριχιαστικό- κυκλοφορούν ελεύθεροι σήμερα στη χώρα μας Ελληνες παραστρατιωτικοί -«εθελοντές», που πιθανότατα έλαβαν μέρος σε σφαγές αθώων Βοσνίων Μουσουλμάνων αμάχων στη Σρεμπρένιτσα και σε άλλες περιοχές. Πώς ο ανυποψίαστος ελληνικός λαός συγκέντρωνε ανθρωπιστική βοήθεια, την οποία διάφοροι επιτήδειοι διοχέτευαν είτε στη μαύρη αγορά είτε, μονόπλευρα, στους Σέρβους. Πως υπό την ανοχή των αρχών, συγκεκριμένες ελληνικές επιχειρήσεις θησαύριζαν, σπάζοντας το εμπάργκο του ΟΗΕ.
Η εκπομπή μάς πληροφόρησε επίσης ότι, πέρα από τη συνδρομή που έχει ζητήσει από τις δικαστικές αρχές Ελλάδας και Κύπρου η Κάρλα ντελ Πόντε για τους λογαριασμούς του καθεστώτος Μιλόσεβιτς, έχει ξεκινήσει έρευνα του Ολλανδικού Κοινοβουλίου για την εμπλοκή της Ελλάδας σ' αυτά τα τραγικά γεγονότα. Ας σημειωθεί στο σημείο αυτό ότι στην Ολλανδία υπάρχει τόση ευαισθησία για το ζήτημα της σφαγής της Σρεμπρένιτσα ώστε, όταν δημοσιοποιήθηκε το πόρισμα για τις ευθύνες των Ολλανδών κυανόκρανων, που από κακή εκτίμηση των σερβικών κινήσεων δεν μπόρεσαν να αποτρέψουν τη μαζική δολοφονία χιλιάδων αμάχων, παραιτήθηκε, αναλαμβάνοντας την ευθύνη η σοσιαλδημοκρατικής απόχρωσης ολλανδική κυβέρνηση.
Ολα τα παραπάνω, όταν συνέβαιναν, και όχι εκ των υστέρων, είχαν αποτελέσει αντικείμενο παρέμβασης μικρών πολιτικών ομάδων και κινήσεων αντιεθνικιστικού χαρακτήρα, καθώς και μεμονωμένων διανοούμενων και δημοσιογράφων. Θυμάμαι, την προσπάθεια που καταβάλαμε τότε ορισμένα στελέχη στο πλαίσιο του ΣΥΝ, τη σχετική αρθρογραφία μας και τις αντιδράσεις που συναντούσαμε όταν διατυπώναμε θέσεις «αιρετικές», αντίθετες με τις επικρατούσες σε ολόκληρο το πολιτικό φάσμα.
Σήμερα, τα πράγματα στη χώρα έχουν αλλάξει. Το Κυπριακό έδειξε ότι η ελληνική κοινωνία είναι περισσότερο από ποτέ ώριμη να δεχθεί απόψεις που επιχειρούν μια επανατοποθέτηση του ιστορικού πλαισίου που είχαμε συνηθίσει να θεωρούμε ως δεδομένο. Επειδή, κατά τη γνώμη μου, μια νέα εθνική αυτογνωσία μπορεί και πρέπει να αποτελέσει το θεμέλιο της εθνικής αυτοπεποίθησης που τόσο έχει ανάγκη ο τόπος μας στη νέα εποχή, είναι σωστό εμείς οι ίδιοι, χωρίς «έξωθεν» πιέσεις, να αναλάβουμε την πρωτοβουλία και να εκκαθαρίσουμε τους λογαριασμούς με τις σκοτεινές πλευρές της πρόσφατης ιστορίας μας.
Επιβάλλεται, λοιπόν, άμεσα, το Ελληνικό Κοινοβούλιο να ευαισθητοποιηθεί και να συστήσει ειδική επιτροπή η οποία θα ερευνήσει όλες τις καταγγελίες για τις πάσης φύσεως διαπλοκές του σερβικού καθεστώτος και των εγχώριων υποστηρικτών του καθ' όλη τη διάρκεια της κρίσης στην πρώην Γιουγκοσλαβία. Το ίδιο οφείλει να πράξει και η ελληνική Δικαιοσύνη, ειδικά για τις περιπτώσεις εκείνων των συμπατριωτών μας, οι οποίοι, σύμφωνα με όσα οι ίδιοι δήλωναν υπερηφάνως περιφερόμενοι ως «μπαρουτοκαπνισμένοι μαχητές» από τον έναν τηλεοπτικό δίαυλο στον άλλο, πολεμούσαν «για την Ελλάδα και την Ορθοδοξία» με τα στρατεύματα των καταζητούμενων εγκληματιών πολέμου Κάρατζιτς και Μλάντιτς.
Κι επειδή κανείς δεν μπορεί να έχει εμπιστοσύνη σε ένα δύσκαμπτο και εθισμένο στην αποσιώπηση σημαντικών γεγονότων «για λόγους εθνικού συμφέροντος» πολιτικό και δικαστικό σύστημα, είναι καλό οι ενεργοί πολίτες να πάρουν αυτήν την υπόθεση στα χέρια τους. Μια ανεξάρτητη επιτροπή από διακεκριμένες προσωπικότητες του πνευματικού, πολιτικού, νομικού και δημοσιογραφικού χώρου θα μπορούσε να συγκροτηθεί και εντός εύλογου χρονικού διαστήματος να διερευνήσει όλα τα στοιχεία και να καταληξει σε πόρισμα για την εμπλοκή της ελληνικής πλευράς και τις ευθύνες συγκεκριμένων παραγόντων στη γιουγκοσλαβική τραγωδία και ειδικά στη Βοσνία.
Νομίζω ότι είναι το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε για να εξαλείψουμε από τη χώρα μας τη βαριά σκιά που ρίχνει η ενοχή των λίγων και η πολύχρονη αδιαφορία των πολλών για το αίμα που χύθηκε, για τον πόνο και την οδύνη χιλιάδων αθώων θυμάτων της βάρβαρης εθνοκάρθαρσης που συνέβη στην περιοχή.