Απόφαση της Συντονιστικής Επιτροπής

Α. Η ΑΕΚΑ με νέα θέση στο πολιτικό τοπίο.

Η σημερινή συνεδρίαση της Συντονιστικής Επιτροπής πραγματοποιείται σε μια ενδιαφέρουσα πολιτική περίοδο, με έντονη «πολιτικοποίηση» των εξελίξεων και με γρήγορη αποκρυστάλλωση των χαρακτηριστικών της προεκλογικής περιόδου. Η ΑΕΚΑ μετά τον ανασχηματισμό του Ιουλίου βρίσκεται με νέα θέση στο πολιτικό τοπίο.

Το θετικό γεγονός της συμμετοχής του επικεφαλής της ΑΕΚΑ στο νέο κυβερνητικό σχήμα εντάσσεται στις προσπάθειες μας για τη διεύρυνση και τον εμπλουτισμό του εκσυγχρονιστικού εγχειρήματος, για ένα δεύτερο κύμα εκσυγχρονισμού με κοινωνική και οικολογική ευαισθησία, για μια συνολική στρατηγική ταχύτερων, αποτελεσματικότερων και δικαιότερων μεταρρυθμίσεων. Δημιουργεί μεγαλύτερες δυνατότητες -και ενθαρρύνει όσους επί χρόνια αγωνίζονται- για τη συγκρότηση της πολυφωνικής και πολύχρωμης παράταξης της Κεντροαριστεράς, για τη συσπείρωση των δυνάμεων του προοδευτικού εκσυγχρονισμού, του δημοκρατικού σοσιαλισμού, του ευρωπαϊκού μεταρρυθμισμού, της οικολογικής δράσης και της αντιεθνικιστικής κινητοποίησης.

Τονίζουμε, όμως, ότι αυτή η συμμετοχή δεν είναι δυνατόν να υποκαταστήσει τις διεργασίες για την Κεντροαριστερά καθώς η συγκρότησή της δεν είναι κυρίως υπόθεση προσώπων και ρόλων αλλά απαιτεί διάλογο και συγκεκριμένες πρωτοβουλίες με σαφές χρονοδιάγραμμα.

Την περίοδο μετά τον ανασχηματισμό, η ΑΕΚΑ παρά τις δυσκολίες, τις νέες ανάγκες που προέκυψαν, τις επιθέσεις που δέχτηκε, την ταχύτητα των εξελίξεων, μπόρεσε και αξιοποίησε σε μεγάλο βαθμό τις καινούργιες δυνατότητες. Όχι μόνο δεν απώλεσε τη φυσιογνωμία της αλλά κατόρθωσε να κάνει ευρύτερα γνωστές τις προτάσεις και τις πρωτοβουλίες της. Καταγράφτηκε έτσι ως υπαρκτή, διακριτή δύναμη δημιουργώντας ισχυρό ενδιαφέρον για τις ιδέες και τις κινήσεις της. Απαιτείται όμως αναβαθμισμένη προσπάθεια με μεγαλύτερη συμμετοχή των μελών και των φίλων της, ώστε να ανταποκριθεί πληρέστερα στις καινούργιες απαιτήσεις που θα αυξάνουν καθώς πλησιάζουν οι επερχόμενες εκλογές.

Ολόκληρη αυτή τη περίοδο η ΑΕΚΑ πρόβαλλε με σαφήνεια τις θέσεις της, που πολλές φορές διέφεραν ή υπερέβαιναν τις κυβερνητικές θέσεις: για τον εκλογικό νόμο, τονίζαμε την ανάγκη να εμμείνει η κυβέρνηση στη «λίστα» και στη «διπλή κάλπη» και να μην αφυδατώσει την προτεινόμενη μεταρρύθμιση, προβάλλοντας παράλληλα τη θέση μας για γερμανικό εκλογικό σύστημα. Για την οικονομική πολιτική ενόψει της ΔΕΘ, ενώ διαπιστώναμε τη θετική πορεία της οικονομίας και τις θετικές συνέπειες του «κοινωνικού» πακέτου, υπογραμμίσαμε το γεγονός ότι απομένει πολύς δρόμος για την κάλυψη των κοινωνικών ανισοτήτων –τομέας στον οποίο χώρα μας βρίσκεται στις τρεις τελευταίες θέσεις στη διευρυμένη Ε.Ε.- καθώς και για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας. Για τις προτεινόμενες ρυθμίσεις για τα δάση και τις δασικές εκτάσεις, εκφράσαμε τις διαφωνίες μας, λέγοντας ότι η ανάγκη επίλυσης του περίπλοκου ιδιοκτησιακού προβλήματος δεν πρέπει να οδηγήσει σε αποχαρακτηρισμό δασών και δασικών εκτάσεων και χαρακτηρίζοντας πρωθύστερες τις ενέργειες της κυβέρνησης καθώς δεν έχει ολοκληρωθεί η σύνταξη του Κτηματολογίου και των δασικών χαρτών. Με αφορμή την επικείμενη απόφαση του Αρείου Πάγου για μειονοτικό σωματείο της Θράκης, εκφράσαμε τις απόψεις μας για την ανάγκη αναγνώρισης του δικαιώματος του εθνικού αυτοπροσδιορισμού των μειονοτήτων και ζητήσαμε η χώρα μας να κυρώσει χωρίς επιφυλάξεις τη Σύμβαση – Πλαίσιο του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προστασία των εθνικών μειονοτήτων.

Παραλλήλως, η συμμετοχή του επικεφαλής της ΑΕΚΑ στο κυβερνητικό σχήμα, δημιουργεί νέα πεδία παρέμβασης, εμπλουτίζει τις εμπειρίες μας και πολλαπλασιάζει τις δυνατότητές μας. Παρά την ανάγκη προσαρμογής στις νέες συνθήκες, τις δυσκολίες που δημιουργεί η έλλειψη κουλτούρας κυβερνητικής συμμετοχής στελεχών εκτός του εκάστοτε κυβερνώντος κόμματος, τους περιορισμούς και την απαραίτητη τήρηση ισορροπιών, στο σύντομο αυτό χρονικό διάστημα υπήρξε γόνιμο και παραγωγικό έργο. Η συνέχιση της δημιουργίας των ΚΕΠ –σημείου αιχμής για τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών και η προσπάθεια διεύρυνσης των προσφερόμενων υπηρεσιών π.χ. για τους αγρότες, η δημιουργία ΚΕΠ με ειδικούς διαμεσολαβητές για τους τσιγγάνους-Ρομ και αντίστοιχες προσπάθειες για παλιννοστούντες, η επιτάχυνση των διαδικασιών προσαρμογής των δημόσιων υπηρεσιών στην διευκόλυνση της πρόσβασης Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες και στη συμπλήρωση του αριθμού προσλήψεων που προβλέπεται για αυτή την κατηγορία πολιτών, η φιλελευθεροποίηση και η ορθολογικοποίηση του καθεστώτος λειτουργίας των οίκων ανοχής που συναντά τις αντιδράσεις υπερσυντηρητικών κύκλων, τα θετικά αποτελέσματα της επίσκεψης σε μειονοτικά χωριά της Θράκης και η ανταπόκριση του τοπικού πληθυσμού, είναι ορισμένες πλευρές αυτού του έργου που αντανακλούν τις θέσεις και τις ευαισθησίες μας.

Ιδιαίτερα επιτυχής, από πολλές πλευρές, ήταν η ετήσια Γιορτή της ΑΕΚΑ με κεντρικό θέμα «Κεντροαριστερά και Προοδευτική Διακυβέρνηση», αλλά και η αντίστοιχη εκδήλωση στη Θεσσαλονίκη. Υπήρξε ουσιαστική πολιτική συζήτηση και ποιοτικό καλλιτεχνικό πρόγραμμα. Η ευρύτερη συμμετοχή κοινού, που επέδειξε ενδιαφέρον και ικανοποίηση, η έντονη δημοσιότητα και οι πολιτικές αντιδράσεις απέδειξαν την ορθή επιλογή μας. Ταυτοχρόνως απεδείχθη ότι η συνεισφορά των μελών μας, η αξιοποίηση των ενδιαφερόντων και των ικανοτήτων τους αποτελεί αναντικατάστατη και αποδοτική μέθοδο εργασίας. Το κλίμα αλληλεγγύης υπήρξε αποφασιστικός παράγοντας για την επιτυχία.

Η λειτουργία της Γραμματείας, κατά το χρονικό διάστημα μετά την εκλογή της υπήρξε τακτική και γόνιμη, ακόμη και κατά τη διάρκεια της θερινής περιόδου. Η Γραμματεία ολοκλήρωσε τους καταμερισμούς καθηκόντων μεταξύ των μελών της, που πρέπει να λειτουργήσουν με πνεύμα αυτονομίας, ευελιξίας και ανάληψης πρωτοβουλιών. Η λειτουργία της 5μελούς ομάδας συντονισμού και πολιτικού σχεδιασμού μέσα στη Γραμματεία αποδείχτηκε αποτελεσματική και πρέπει να συστηματοποιηθεί. Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί στη λειτουργία των θεματικών επιτροπών της Συντονιστικής Επιτροπής και στην εμβάθυνση των προγραμματικών επεξεργασιών μας. Ειδική μέριμνα πρέπει να ληφθεί για τα οικονομικά της ΑΕΚΑ, τόσο για την λειτουργία της όσο και ενόψει της εκλογικής μάχης. Η Συντονιστική Επιτροπή εξουσιοδοτεί τη Γραμματεία να εξετάσει τρόπους ενίσχυσης της οικονομικής δουλειάς, μεταξύ των οποίων το ενδεχόμενο προκήρυξης οικονομικής εξόρμησης. Η οργανωτική δουλειά με αιχμή τη λειτουργία Οργανωτικού Γραφείου και Επιτροπής Αθήνας αποτελεί άμεση προτεραιότητα.

Η ΑΕΚΑ θα συνεχίσει τη δράση της ως αυτόνομη δύναμη του ευρύτερου προοδευτικού χώρου. Θα διατηρήσει τη πολιτική της αυτονομία, την προγραμματική ιδιαιτερότητα και την οργανωτική αυτοτέλειά της. Θα κινηθεί και στο μέλλον με βάση το δίπτυχο «κριτική συμπόρευση στο εκσυγχρονιστικό εγχείρημα –όχι ενσωμάτωση στο ΠΑΣΟΚ», το οποίο διακήρυξε από την πρώτη ημέρα της συγκρότησής της. Θα στηρίξει τις θετικές πλευρές της κυβερνητικής πολιτικής και τις εκσυγχρονιστικές προσπάθειες της κυβέρνησης, ενώ θα ασκήσει αυστηρή κριτική για λανθασμένες επιλογές, για οπισθοδρομήσεις και για παραλείψεις. Θα εξακολουθήσει να διατυπώνει δημόσια συγκεκριμένες προτάσεις για τα προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας και θα αναλαμβάνει πρωτοβουλίες καθιστώντας σαφές και διακριτό το πολιτικό και προγραμματικό στίγμα της, όπως εξάλλου έκανε μέχρι σήμερα.

Β. Επείγουσα ανάγκη η συγκρότηση της Κεντροαριστεράς

Ενόψει των ερχόμενων εκλογών και καθώς οι πολιτικές εξελίξεις πυκνώνουν και επιταχύνονται, η ανάγκη για τη συγκρότηση της Κεντροαριστεράς αποκτά επείγοντα χαρακτήρα. Ήδη οι αλλαγές στο ΠΑΣΟΚ, ο πρόσφατος ανασχηματισμός –παρά τον περιορισμένο χαρακτήρα του, η κινητικότητα που παρατηρείται στον οργανωμένο και στον ανένταχτο χώρο της δημοκρατικής Αριστεράς έχουν αυξήσει το ενδιαφέρον και τις διαθεσιμότητες. Ήδη πολλές σημαντικές προσωπικότητες έχουν εκδηλώσει την επιθυμία τους να συμμετάσχουν στην «Επιτροπή για την Κεντροαριστερά»

Η Συντονιστική Επιτροπή σημειώνει με ικανοποίηση το ευρύτερο ενδιαφέρον που έχει εκδηλωθεί για τις πρωτοβουλίες συγκρότησης της Κεντροαριστεράς. Η απήχηση των εκδηλώσεων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, η ευρύτερη δημοσιότητα και ο σχετικός διάλογος δείχνουν ότι η συγκρότηση της Κεντροαριστεράς δεν είναι μια θεωρητική διακήρυξη αλλά στόχος εφικτός και αναγκαιότητα που αναγνωρίζεται από πολλές πλευρές. Η ΑΕΚΑ θα προωθήσει μια ισότιμη και πολύπλευρη συνεργασία με τα πολλά ανένταχτα στελέχη της μεταρρυθμιστικής-εκσυγχρονιστικής Αριστεράς και του προοδευτικού εκσυγχρονισμού για την επίτευξη του κοινού στόχου.

Οι διεργασίες αυτές πρέπει να επιταχυνθούν και να μορφοποιηθούν. Το αμέσως προσεχές διάστημα θα συγκροτηθεί Ομάδα Πρωτοβουλίας για την «Επιτροπή της Κεντροαριστεράς» από συγκεκριμένες προσωπικότητες, ως εναρκτήριο λάκτισμα για τις περαιτέρω πρωτοβουλίες.

Το ΠΑΣΟΚ , ως η μεγαλύτερη δύναμη του χώρου, πρέπει να ενθαρρύνει εμπράκτως τις διεργασίες που συντελούνται. Να προχωρήσει πέρα από τις διακηρύξεις και να αναλάβει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες σηματοδοτώντας με αυτόν τον τρόπο, επίσημα και δημόσια, την αποδοχή της ανάγκης να δοθεί η ερχόμενη εκλογική μάχη με μια νέα, ευρεία συμπαράταξη. Μπορεί σήμερα η προοπτική της Κεντροαριστεράς ως πολυκομματικής συμμαχίας κορυφών να είναι αδύνατη, είναι όμως ρεαλιστική η διαμόρφωση ενός «αστερισμού» δυνάμεων, κινήσεων και προσώπων με κύρος, κοινωνική δράση και πνευματικό έργο, που θα βασίζεται σε μια προγραμματική συμφωνία για τον προοδευτικό εκσυγχρονισμό.

Η προσπάθεια του ΠΑΣΟΚ για ανανέωση και διεύρυνση των ψηφοδελτίων του μπορεί να είναι χρήσιμη και ωφέλιμη, αλλά δεν αρκεί. Δεν μπορεί να υποκαταστήσει το πολιτικό σχέδιο για την αναγκαία συσπείρωση των δυνάμεων του προοδευτικού εκσυγχρονισμού και για τη διαμόρφωση μιας πλειοψηφικής Κεντροαριστεράς με όσο εύρος είναι δυνατόν στις σημερινές συνθήκες. Η προσπάθεια αυτή του ΠΑΣΟΚ έχει νόημα όχι ως αυτοσκοπός, αλλά ως μέσον που εντάσσεται στις κινήσεις για την ευρύτερη δυνατή συμπαράταξη. Μια συμπαράταξη στην οποία θα έχουν σημαίνοντα ρόλο, διακριτή παρουσία και αυτόνομη συμβολή οι οργανωμένες και διάσπαρτες δυνάμεις της μεταρρυθμιστικής-εκσυγχρονιστικής Αριστεράς. Η υλοποίηση αυτής της πρωτοβουλίας αποτελεί μία από τις αναγκαίες προϋποθέσεις για νίκη στις ερχόμενες εκλογές.

Η προσεχής επίσημη συνάντηση της ΑΕΚΑ με το ΠΑΣΟΚ, όπου θα συζητηθούν αυτά τα θέματα, είναι σημαντική για τη διευκρίνιση όλων αυτών των πτυχών. Εξουσιοδοτείται η Γραμματεία για την πληρέστερη δυνατή προετοιμασία της.

Κατόπιν όλων αυτών και αφού ληφθεί υπόψη η πρόοδος του συνόλου των διεργασιών, η Συντονιστική Επιτροπή της ΑΕΚΑ θα λάβει την τελική απόφαση για την εκλογική τακτική.

Γ. Η εσωτερική πορεία της ΑΕΚΑ

Μετά το Συνέδριο της ΑΕΚΑ και ιδιαίτερα μετά τον κυβερνητικό ανασχηματισμό, σημάδεψαν την πορεία μας συμπεριφορές και πρακτικές ορισμένων στελεχών που δημιούργησαν σοβαρά προβλήματα και σύγχυση παρά την ευρύτατη συμφωνία της συντριπτικής πλειοψηφίας των μελών μας για την πολιτική μας.

Συγκεκριμένα, δύο μέλη της Συντονιστικής Επιτροπής, οι Θανάσης Γεωργακόπουλος και Τάκης Κατσαρός, δεν κατέγραψαν απλώς τη διαφωνία τους με συγκεκριμένες επιλογές, όπως είχαν δικαίωμα. Επέκτειναν τη δημόσια διαφωνία τους σε καταγγελία της συνολικής στρατηγικής της ΑΕΚΑ. Το σημαντικότερο όμως είναι η πρακτική που ακολούθησαν: μια πολεμική χωρίς αρχές και χωρίς όρια, προσωπικές επιθέσεις και χαρακτηρισμοί, διαστρέβλωση απόψεων και γεγονότων και μια συνεχής προσπάθεια αποδόμησης της δημόσιας εικόνας της ΑΕΚΑ και απαξίωσης των πρωτοβουλιών της στον ευρύτερο χώρο της Κεντροαριστεράς.

Η διάρρηξη των πολιτικών και κυρίως των ηθικών δεσμών με τα δύο συγκεκριμένα στελέχη, έχει πλέον από καιρό συντελεσθεί. Σήμερα, απλώς επισημοποιείται η διάρρηξη αυτή και η διακοπή κάθε σχέσης της ΑΕΚΑ με αυτά τα στελέχη. Η απόφαση αυτή δεν λαμβάνεται λόγω διαφοράς απόψεων, που είναι απολύτως σεβαστή στην ΑΕΚΑ, αλλά λόγω της πρακτικής και της συμπεριφοράς των δύο μέχρι σήμερα στελεχών της. Η Συντονιστική Επιτροπή δεν καταλήγει αβασάνιστα σε αυτή την απόφαση, επισημαίνει όμως ότι αυτή έχει καταστεί αναπόφευκτη.